مگنس کارلسن ؛ قهرمان شطرنج جهان

تکرار قهرمانی مگنس کارلسن نروژی در کشور روسیه

قهرمان جوان شطرنج دنیا، مگنس کارلسن، لقب "موتزات شطرنج" را برای تیز هوشی اش و لقب "نادال شطرنج" را برای استقامت و تحملش دریافت کرده است. همچنین برخی بدلیل شباهت او با خواننده معروف به او لقب "جاستین بیبر شطرنج" را داده است.
 
قهرمان پیشین شطرنج دنیا، گری کاسپارف، اعلام کرده بود که "من هوش هری پاتر را دارم"، همچنین استاد بزرگ شطرنج آمریکا، هیکارو ناکامورا را با "شخصیت سایرون، شخصیت منفی سه گانه فیلم ارباب حلقه ها" مقایسه می کردند.
کارلسن جوان 23 ساله نروژی، این روزها بخاطر دفاع از عنوان قهرمانی شطرنج دنیا با شکست دادن مجدد ویسواناتان آناند هندی، با نتیجه 6.5 به 4.5 بیش از پیش قدرت خود را به رخ حریفان کشیده و در کشورش بسیار محبوب شده است.
آیا این نتیجه قابل پیش بینی بود؟ البته بیشتر تحلیل گران پیروزی کارلسن را پیش بینی نموده بودند. 

سال گذشته نیز کارلسن ، آناند هندی را در زادگاهش با نتیجه خرد کننده 6.5 به 3.5 در هم کوبیده بود. 

نقش کامپیوتر ها در شطرنج
یکی از تفاوت های بارز این سری از مسابقات با مسابقات دهه 80 بین گری کاسپارف و آناتولی کارپف در نقش بنیادین و مرکزی کامپیوتر ها بود. بعد از آن مسابقه میان گری کاسپارف و برنامه IBM Deep Blue در سال 1997 که به شکست کاسپارف منجر شد کامپیوترها روزبه روز پیشرفت کردند. امروزه موتورهای نرم افزاری شطرنج، مانند Houdini و ... می توانند قهرمانان جهان را نیز شکست دهند.
پیش از عصر پیشرفت کامپیوترها، فهم بازی های قهرمانی جهان حتی برای متخصصان این امر بسیار دشوار بود. اما امروزه می توان به راحتی روی اینترنت همزمان با مشاهده بازی، با استفاده از موتورهای نرم افزاری شطرنج، بازی را تحلیل کرد.
موتور به شما می گوید که در هر دور کدام حرکت بهترین حرکت است. این موتورها به سطحی از پیشرفت رسیده اند که حتی شطرنج بازان آماتور می توانند به راحتی بازی قهرمانان دنیا را تحلیل کنند.
برخی از تحلیلگران بازی های جهانی مخالف استفاده از موتورها در تحلیل بازی هستند. در دفاع از عقیده خود می گویند که آنها می خواهند به عنوان یک انسان بازی استاد برزگ های دنیا را تحلیل نمایند. اما این عقیده بندرت میان طرفدارن بازی ها رواج دارد.

 
تقلب
موتور های شطرنج قدرتمند و قابل حمل هستند به همین دلیل تقلب به یک مسئله بحرانی در بازی ها تبدیل شده است. در بازی های قهرمانی دنیا سال 2006، استاد بزرگ روس، ولادیمیر کرامنیک، از سوی رقیب بلغارستانیش، وسیلین توپالف، به تقلب متهم شد.
او چنین ادعا کرده بود که کرامنیک، بطور مکرر به سرویس بهداشتی رفته و از کامپیوتر استفاده کرده است. این حادثه به "تقلب سرویس بهداشتی" (toiletgate) معروف شد.از آن زمان تمام شطرنج بازان در هر بار استفاده از سرویس بهداشتی با اسکنر های تشخیصگر فلز،بازرسی بدنی می شوند.
امسال ، شطرنج باز بلغاری، بوریسلاف ایوانف، با شکست دادن 10 شطرنج باز که در رنکینگ با 400 امتیاز از او بالاتر بودند دنیا را شوکه کرد. زمانی که بازی های او با Houdini تحلیل نمودند ، تمام بازی های او تقریباً منطبق بر پیشنهادهای اول آن و بسیارعالی بود.
اینکار حتی برای مگنس کارلسن نیز غیر ممکن بود. اما استاد بزرگ آمریکایی، ماکسیم دولجی، از راه رفتن عجیب و غریب او موفق به کشف فریب های او شد.
پیش از بازی او کفش های خود را درآورد و از ترتیب دهندگان بازی خواست تا ایوانف نیز همین کار را انجام دهد. اما ایوانف نپذیرفت و به همین دلیل از بازی ها محروم شد. بعد از این بازی او تصمیم گرفت که خود را بازنشسته اعلام کند. 

آمادگی های پیش از بازی کارلسن

شایعه ای شنیده می شد که که کارلسن برای آمادگی های پیش از بازی خود از یک ابر کامپیوتر در زیرزمین منزلش در نروژ بعنوان دستیار استفاده می کند.

اما برخلاف سبک بازی های موتور های شطرنج که حرکات آغازین قوی دارند تمامی بازی های کارلسن با حرکات آغازین ضعیفی انجام می شد. اما از طرف دیگر وسط بازی  و پایان بازی های او دقیقاً همان بازی هایی بود که موتورها نشان می دادند.

رایانه ها بر خلاف انسان ، اهمیتی به حرکات پیشین نمی دهند ، بلکه تنها به حرکاتی می پردازند که طبق محاسبات آنها ، بهترین حرکت است. کارلسن نیز خیلی شبیه به این قانون بازی می کرد و در بیشتر مواقع خطاهای انسانی مرتکب نمی شد. این در حالی است که در دیدارهای امسال خود با آناند در سال 2014 ، اشتباهی باورنکردی مرتکب شد و آناند فرصتی طلایی به دست آورد که می توانست او را بسیار بسیار به پیروزی نزدیک کند ، ولی افسوس برای آناند که حرکت صحیح را ندید و کارلسن نه تنها شکست نخورد ، بلکه پیروز میدان لقب گرفت.

اما نقطه اوج کارلسن نه در قهرمانی او بلکه در ایجاد سبک نوینی از بازی در شطرنج است. او شطرنج را طور غیر قابل باوری میان توده مردم محبوب کرده است، چه کسی می داند؟ شاید در آینده ورزش های دیگر نیز به قهرمان خود لقب مگنس کارلسن آن ورزش را بدهند.

منبع: playchess.ir