 |
این مسئله فوق العاده اهمیت دارد که نتیجه تئوریک وضعیتهاى استاندارد آخر بازى را بدانیم، چون این معلومات به ما کمک مىکند،در هنگامى که وضعیت پیچیده است،بتوانیم بازى را اداره کرده و قدرت انتخابى داشته باشیم. براى مثال اگر در یک آخر بازى که یکى طرفین یک رخ، و یک اسب، ویک پیاده، و طرف دیگر یک رخ و یک اسب داشته باشد، بازیکن بداند که تحت چه شرایطى یک رخ و یک پیاده از یک رخ مىبرد. آنوقت او توجه خواهد کرد که در چه موقع باید بازى را با تعویض اسبها تسویه کند.این هم مهم است که بدانیم که چگونه وضعیتهاى استاندارد آخر بازى را اداره کنیم. مثلاً، کافى نیست یک شاه و یک پیاده در مقابل شاه داشته باشیم و وضعیت طورى باشد که پیاده ما وزیر شود.ما باید اینراهم بدانیم که چگونه بازى را رهبرى کرده و به این ترتیب از پات شدن جلوگیرى کنیم، و این تکنیکى است که میشود آن را آموخت؛و اگر آموخته نشود،بازیکنى که در چنین وضعیتى قرار بگیرد ممکن است برد را از دست بدهد. در چنین وضعیتهایى بسیار اهمیت دارد که ما معنى و مقتضیات ((تقابل)) را بفهمیم آماتور باید با آخر بازىهاى استانداردى چون رخ وپیاده علیه رخ، شاه و پیاده علیه شاه،آخر بازیهاى پیاده اى که در آن تقابل مطرح است؛و وضعیتهایى که شامل پیاده رونده حمایت شده، وپیاده رونده دور مىباشد، وزیر علیه پیاده هایى پیشرفته، و غیره، آخر بازیهایى که شامل مبارزه فیل و پیاده ها علیه اسب و پیاده ها است، این مسئله که چه عواملى به نفع اسب هستند، مثلاً پیاده ها که همه در یک جناح باشند.یا پیاده هاى مسدود شده اى که در خانه هاى رنگ فیل دشمن قرار دارند،یا چه عواملى به نفع فیل مىباشند،مثلاً پیاده ها در هر دو جناح صحنه ها پیاده هاى مسدود شده که در آن پیاده هاى دشمن در خانه رنگ آن فیل قرار دارند، آشنائى یابد.
در مورد آخر بازى، ملاحضات کلى ذیل را باید در نظر داشته باشیم:
(الف) در بیش از ۹۰ درصد حالات، یک پیاده اضافى در یک آخر بازى ساده پیاده اى نقش قاطع دارد.
(ب) در ساختمانهاى توام با سوار(ها)و پیاده(ها)،پیاده اضافى شاید در ۵۰ یا ۶۰ درصد حالات قاطع باشد، ولى وقتى که بازیکن غیر از پیاده اضافى برترى دیگرى هم داشته باشد پیاده اضافى قاطع مىگردد.
(ج) شاه نقش مهمى در آخر بازى ایفا مىکند.
(د) ابتکار در آخر بازى شاید حتى مهمتر از داشتن ابتکار در مراحل دیگر بازى است.در آخر بازیهاى رخ، داشتن ابتکار را میتوان حداقل به ارزش یک پیاده دانست.
(ه)دو پیاده رونده متحد بسیار نیرومند هستند، و وقتى چنین پیاده هاى به عرض ششم برسند بطور کلى با قدرت یک رخ برابرى می کنند.عجیب آن است که اگر شاه حریف در حوزه این دو پیاده گذشته متحد باشد، دو امکان کاملاً مخالف پیش مىآید:
(۱) اگر شاه بتواند آن پیاده اى را کمترپیشروى کرده مسدود کند، این ساختمان پیاده اى تقریباً بىارزش میگردد؛ولى (۲) اگر طرفى که پیاده دارد بتواند به شاه حریف حمله کند- و این امکان معمولاً موجود است-نیروى دو پیاده حتى بیشتر هم مىشود.
خلاصه، آخر بازى مرحله اى است که در آن معلومات بیشتر از قدرت دید اهمیت دارد، و مرحله اى است که مىتوان آنرا تا حدود زیادى به وسیله مطالعه آموخت.بی علت نیست که استادان بزرگى چون کاپابلانکا توصیه کرده اند: ((آخر بازى را بیاموزید.))
منبع: هیئت شطرنج خراسان رضوی