Quantcast
Channel: وبلاگ شطرنج سعید یوسفی
Viewing all 397 articles
Browse latest View live

چند مطلب آموزشی


معمای شماره 7

$
0
0

نوبت حرکت با سفید است .نتیجه بازی را با ذکر حرکات بیان کنید.

نتیجه مرحله چهارم مسابقه engine های شطرنج

$
0
0

این مرحله که با شرکت 6 موتور برتر شطرنج در 30 دور برگزار گردید نتایج زیر بدست آمد:

1- stockfish          با ریتینگ 3090        و امتیاز 20/5

2- komodo           با ریتینگ 3106        و امتیاز 18

3- houdini            با ریتینگ 3097        و امتیاز 17

4- bouquet 1.8b   با ریتینگ 3058        و امتیاز 13/5

5- naum 4           با ریتینگ 2987        و امتیاز 10/5

6- gull                 با ریتینگ 3055       و امتیاز 10/5

******************************************************************

دو موتور برتر یعنی stockfish , komodo به مرحله سوپر فینال راه یافتند و رقابت آنها در جریان است و به موقع اطلاع رسانی میشود.

فینال قهرمانی شطرنج آقایان - تبریز 1392

$
0
0

مرحله نهایی مسابقات  شطرنج قهرمانی کشور در بخش آقایان به میزبانی شهر تبریز و با حضور 36 بازیکن عصر روز چهارشنبه 6 آذر ماه  آغاز شد.

در این دوره از مسابقات 36 شطرنجباز از 13 استان سراسر کشور حضور دارند که در 11 دور به روش سوییسی با هم به رقابت می پردازند.

 اسامی بازیکنان حاضر در این دوره از مسابقات عبارتند از: احسان قائم مقامی، مرتضی محجوب، سیدجواد علوی مقدم، مرتضی دربان، امید نوروزی، امین نصری، مهدی مهدوی راد، محمد امین طباطبائی، بردیا گله داری، همایون توفیقی، امیررضا پوررمضانعلی، شاهین ساده، سید خلیل موسوی، محسن وقار، علی فقیرنواز، فرشید آزاد بخش، نیما حسین زاده، اصغر گلی زاده، افشین مقدمیان، سهیل اثنی عشری، مرصاد خداشناس، رستم بهمردی، مصطفی سخایی، وحید خالصی، ابراهیم احمد نیا، پویا ایدنی، مهدی حسینی پور،  پوریا درینی، شاهین لرپری زنگنه، محمدرضا پورعراقیان، محمد حسین شمسی، احمد عسگری زاده، عبداله نادری، محمدرضا اصغر زاده، رضا قنبرزاده و مسعود مصدق پور.

گفتنی است  مقصود گیاهی داور بین المللی شطرنج به عنوان سرداور مسئولیت قضاوت این دوره از  بازیها را به عهده دارد. شایان ذکر است که د در پایان این دوره از  مسابقات، 5 نفر برتر به اردوی تیم ملی شطرنج کشور دعوت می شوند.

خاطرنشان می شود که اصغر گلیزاده استاد بزرگ تبریزی کشورمان با قهرمانی در آخرین دوره مسابقات قهرمانی کشور مدافع عنوان قهرمانی است. همچنین استاد بزرگ احسان قائم مقامی از  استان تهران با کسب  10 عنوان قهرمانی ، رکورددار قهرمانی شطرنج کشور می باشد و پس از وی مهرشاد شریف با 6 عنوان و زنده یاد یوسف صفوت با کسب 4 عنوان در مکانهای بعدی قرار دارند.

سایت نتایج مسابقه قهرمانی کشور - سال 1392

فینال قهرمانی بانوان کشور سال 92 - رشت

$
0
0

مسابقات فینال قهرمانی بانوان کشور از تاریخ 9 لغایت 17 آذر ماه با حضور 24 بازیکن در شهر رشت برگزار می شود. نفرات شرکت کننده در این مسابقات طی 11 دور به روش سوئیسی به رقابت می پردازند و در پایان 5 نفر اول به اردوی تیم ملی بانوان کشور راه خواهند یافت. از مهمترین چهره های شاخص این دور از مسابقات می توان از استاد بزرگ بانوان آتوسا پورکاشیان (نفر اول درجه بین المللی)، استاد بزرگ بانوان سارا سادات خادم الشریعه (نفر دوم درجه بین المللی)، استاد  بین المللی بانوان میترا حجازی پور (قهرمان کشور)، استاد بین المللی بانوان غزل حکیمی فرد(نفر چهارم درجه بین المللی) و استاد بین المللی بانوانشایسته قادرپور(نفر پنجم درجه بین المللی) نام برد.

سایت نتایج مسابقه

 

مشاهده آئین نامه 

رکودداران عرصه قهرمانی جهان

$
0
0

با ظهور مگنوس کارلسن به عنوان شانزدهمین قهرمان جهان در میان شطرنج کلاسیک، ما تصمیم گرفتیم تا چند لیست مقایسه ای از رکوردها و نتایج ، آمارها و حقایق تهیه کنیم. شما می دانید تاکنون چه کسی جوان ترین شماره یک جهان است اما فرد دوم و سوم را نیز می دانید؟ نظر شما درباره جوان ترین و مسن ترین قهرمان جهان و خرد کننده ترین پیروزی ها چیست؟ ما به همه این سوالات و مسائلی دیگر جواب می دهیم.

 جوان ترین شماره یک جهان

 

کمتر از 2 ماه بعد از این عکس مگنوس کارلسن جوان ترین شماره یک جهان در تاریخ شد

بقیه در ادامه مطلب

شکی نیست که کارلسن قهرمان کنونی جهان جوانترین شماره یک دنیاست اما می توانید فرد دوم را نام ببرید؟ نکته: ممکن است شما را متعجب کند. چه کسی فرد سوم و چهارم است؟  برای بازیکنان قبل از تشکیل سیستم ریتینگ فیده ما به محاسبات و نتایج منتشر شده از سایت Chessmetrics (یک سیستم برای رتبه بندی بازیکنان شطرنج ابداع شده توسط Jeff Sonas است. که به منظور بهبود بخشیدن در سیستم درجه بندی و ریتینگ الو به کار گرفته شده است.) استناد می کنیم.

حتی اگر ریتینگ ها بر اساس سیستم فیده نباشد، آنها هنوز هم به خوبی نشان می دهند که کدام بازیکن بهترین عملکرد را در یک لحظه داشته است. 

 

Rank
Name
Age
When
1
  Magnus Carlsen19 years 1 month 2 daysJanuary 1, 2010
2
Vladimir Kramnik20 years 6 months 7 daysJanuary 1, 1996
3
Garry Kasparov20 years 8 months 19 daysJanuary 1, 1984
4
Robert Fischer20 years 10 months 23 daysFebruary 1964
5
Mikhail Tal21 years 10 months 22 daysOctober 1958 

در ژانویه سال 1996 ، در لیست ریتینگ منتشر شده ، کرامنیک و کاسپاروف هر دو دقیقا ریتینگ یکسان 2775 را داشتند. هر چند کرامنیک مشترکا اول شده بود ولی ما دلیلی ندیدیم که کرامنیک را در لیست قرار ندهیم. براساس معیارهای شطرنج بابی فیشر بالاترین عملکرد را در فوریه 1964 داشته است. و اگر آن را به عنوان لیست منتشر شده فیده در اول هر ماه به حساب آوریم او 20 سال و 10 ماه و 23 روز این عملکرد را حفظ نموده است. 

 

کرامنیک جوان جزو 5 نفر برتر جهان در سال 1993 

اما در مورد کاپابلانکا چه فکر می کنید؟ طبق ارزیابی سایت Chessmetrics او در مه 1914 زمانی که 25 سال و 5 ماه و 12 روز داشت شماره 1 دنیا شد.  

 

خوزه رائول کاپابلانکا (سمت راست) در کنارش آکیبا روبنشتاین 

 

جوان ترین قهرمان جهان

اکثر مردم گری کاسپاروف رو به عنوان جوان ترین قهرمان جهان می شناسند و کارلسن را به عنوان نفر دوم اما نفرات سوم و چهارم و پنجم چه کسانی هستند؟

 

 

Rank
Name
Age
When
1
Garry Kasparov22 years 6 months 27 daysNovember 9, 1985
2
Magnus Carlsen 22 years 11 months 24 daysNovember 23, 2013
3
Mikhail Tal23 years 5 months 28 daysMay 7, 1960
4
Anatoly Karpov23 years 10 months 11 daysApril 3, 1975
5
Vladimir Kramnik25 years 4 months 10 daysNovember 4, 2000
6
Emanuel Lasker25 years 5 months 2 daysMay 26, 1894

 وقتی فیشر از عنوان قهرمانی استعفا داد (حاضر به انجام رویارویی با کارپف نشد) فیده آناتولی کارپوف را در 3 آوریل 1975 به عنوان قهرمان جهان اعلام نمود.

قاطع ترین برد در رویاروییهای دو جانبه قهرمانی جهان

از آنجا که مسابقات قهرمانی جهان تا حد زیادی در تمام دوران آن متفاوت بوده(از نظر تعداد بازی و اختلاف امتیاز برای انتخاب قهرمان) ، تنها پارامتر مناسب برای این موضوع ، میزان درصد برنده شدن است. افتخار قاطع ترین (خردکننده ترین) پیروزی به امانوئل لاسکر می رسد که دیوید یانوفسکی را با نتیجه 9.5 به 1.5 با 86.3 درصد در سال 1910 شکست داد. هر چند در آن زمان قهرمان می توانست خودش حریف خود را انتخاب نماید . بدون شک روبنشتاین و یا کاپابلانکا حریفان به مراتب سخت تری بودند. 

 

دیوید یانوفسکی (سمت چپ) قطعاً بزرگترین حریف امانوئل لاسکر (سمت راست) نبوده است.

بخاطر موضوع فوق(اینکه حریف قهرمان جهان به خوبی انتخاب نشده و قوی ترین فرد نبوده) مسابقات بعد از سال 1950 ملاک قرار گرفته و رویاروییهای ناک اوت فیده نیز حساب نشده است. 

 

 

 

مگنوس کارلسن با نتیجه 6.5 بر 3.5 از 10 بازی 65 درصد امتیازات را بدست آورد.( قاطع ترین برد رویارویی بعد از سال 1950 )

  Rank
Players
  Year
Win %
1
Anand-Carlsen
   2013
65%
2
Kasparov-Short
   1993
62.5%
3
Botvinnik-Tal
  1961
61.9%
4
Karpov-Korchnoi
 1981
61.1%
5-6
Botvinnik-Tal
1960
59.5%
5-6
Fischer-Spassky
1972
59.5%
7
Anand-Kramnik
2008
59.1%

در جدول بالا اسمی که پررنگ و کج شده است برنده رویارویی است. 

توجه داشته باشید که اگر بازی دوم فیشر را که غیبت داشت به حساب نیاوریم فیشر 62.5 درصد بدست می آورد و با کاسپاروف در رتبه دوم شریک می شود. 

 رویاروییهای کامل قهرمانی جهان و نتایج آنها را در اینجا ببینید. 

 به عنوان یک نکته جالب کارلسن برای اولین بار با مهره سیاه بر آناند به پیروزی رسید و از 3 پیروزی بدست آمده دو برد آن با سیاه بود. که 55 درصد را بدست آورده و رتبه دوم بهترین عملکرد با سیاه را بعد از سال 1934 بدست آورد. در سال Alekhine-Bogoljubov 1934 و در سال Botvinnik-Bronstein 1951 بهترین عملکرد با مهره سیاه را داشتند. 

به عنوان یک کنجکاوی که توسط استاد بزرگ جان هامر اعلام شد احتمالا بازی نهم رویارویی آناند- کارلسن که وزیر سیاه تا آخر بازی از خانه خود حرکت داده نشد اولین بار (در رویاروییها) رخ داده است. (به این نکته جالب نیز توجه کنید که سوارهای سیاه در عرض اول قرار گرفته اند و یک پیاده وزیر شده و در عرض اول سفید است)

 رکورد داران عرصه قهرمانی جهان

 

بلوغ و شگفتی

وقتی مگنوس کارلسن به پیروزی رسید آن را موفقیت برای جوانان به حساب آوردند اما ناعادلانه و نادرست است که تعالی و موفقیت را بواسطه سوابق و عناوینی مانند جوانترین شماره یک تا کنون، قهرمان جهان شدن یک هفته قبل از تولد 23 سالگی، منحصرا برای جوانان ببینیم. 

در اینجا لیستی از بازیکنان را می آوریم که نشان می دهد سن فقط یک عدد است و رشد و بلوغ(فکری) می تواند شگفتی ساز باشد. 

پیرترین شماره یک جهان

بار دیگر به آمار سایت Chessmetrics نگاه می اندازیم. با وجود اینکه ریتینگ ها مطابق با سیستم الو و معیارهای فیده نیستند. 

 

Rank
Name
Age
When
1
Emanuel Lasker 58 years 0 monthsDecember 1926
2
Wilhelm Steinitz54 years 0 monthsMay 1890
3
Alexander Alekhine51 years 9 monthsJuly 1944
4
José Raul Capablanca48 years 8 monthsJuly 1937
5
Mikhail Botvinnik46 years 9 monthsMay 1958

 

امانوئل لاسکر در سن 58 سالگی هنوز متوقف نشدنی بود

 در سوپر مسابقات نیویورک 1924 اول شد(کاپابلانکا دوم و آلخین سوم شد)، و در سال بعد در مسکو 1925 دوم شد و بالاتر از کاپابلانکا قرار گرفت. لاسکر در سن 67 سالگی در مسابقه مسکو 1935 بالاتر از کاپابلانکا سوم شد. 

 

پیرترین قهرمان جهان

در زیر لیستی از پیرترین قهرمانان جهان را قرار دادیم.

 

Rank
Name
Age
1
Wilhelm Steinitz58 years 0 months 8 days
3
Alexander Alekhine53 years 4 months 21 days
2
Emanuel Lasker52 years 4 months 3 days
4
Mikhail Botvinnik51 years 9 months 2 days
5
Viswanathan Anand43 years 11 months 10 days

 

 

 

ویلهلم اشتاینیتز 58 ساله بود وقتی که عنوان قهرمانی خود را از دست داد

الکساندر آلخین با عنوان قهرمانی جهان در سال 1946 فوت کرد. 

 

بیشترین اختلاف سنی

در اینجا لیستی ازمسابقه افرادی که بیشترین اختلاف سنی را داشته اند قرار می دهیم.

 

Rank
Players
Age difference
Year
1
Lasker-Steinitz
32 years 7 months 7 days
1894
2
Botvinnik-Tal
25 years 2 months 23 days
1960/1961
3
Anand-Carlsen
 20 years 11 months 19 days
2013
4
Karpov-Korchnoi
20 years 2 months 0 days
1978/1981
5
Lasker-Capablanca
19 years 10 months 26 days
1921

 

امانوئل لاسکر (سمت چپ) در برابر ویلهلم اشتاینیتز(سمت راست) با 32 سال اختلاف سن 

 

رویارویی کارپف و کورچنوی در سال 1974 

ویکتور کورچنوی (ملقب به خروس پیر شطرنج) تنها بازیکنی است که به دفعات به عنوان مسن ترین حریف رقیب قهرمان جهان شده است. 

 

 

باتوینیک در سال 1961 در رویارویی برگشت بر تال که جوان تر بود پیروز شد. 

منبع : Chessbase

 http://en.chessbase.com/post/the-youngest-and-the-greatest

http://en.chessbase.com/post/maturity-and-majesty

 منبع ترجمه ایرانی: سایت  chess board

 

چگونه آماتور میتواند آخر بازى اش را بهبود بخشد

$
0
0

 

 
 
این مسئله فوق العاده اهمیت دارد که نتیجه تئوریک وضعیتهاى استاندارد آخر بازى را بدانیم، چون این معلومات به ما کمک مىکند،در هنگامى که وضعیت پیچیده است،بتوانیم بازى را اداره کرده و قدرت انتخابى داشته باشیم. براى مثال اگر در یک آخر بازى که یکى طرفین یک رخ، و یک اسب، ویک پیاده، و طرف دیگر یک رخ و یک اسب داشته باشد، بازیکن بداند که تحت چه شرایطى یک رخ و یک پیاده از یک رخ مىبرد. آنوقت او توجه خواهد کرد که در چه موقع باید بازى را با تعویض اسبها تسویه کند.این هم مهم است که بدانیم که چگونه وضعیتهاى استاندارد آخر بازى را اداره کنیم. مثلاً، کافى نیست یک شاه و یک پیاده در مقابل شاه داشته باشیم و وضعیت طورى باشد که پیاده ما وزیر شود.ما باید اینراهم بدانیم که چگونه بازى را رهبرى کرده و به این ترتیب از پات شدن جلوگیرى کنیم، و این تکنیکى است که میشود آن را آموخت؛و اگر آموخته نشود،بازیکنى که در چنین وضعیتى قرار بگیرد ممکن است برد را از دست بدهد. در چنین وضعیتهایى بسیار اهمیت دارد که ما معنى و مقتضیات ((تقابل)) را بفهمیم آماتور باید با آخر بازىهاى استانداردى چون رخ وپیاده علیه رخ، شاه و پیاده علیه شاه،آخر بازیهاى پیاده اى که در آن تقابل مطرح است؛و وضعیتهایى که شامل پیاده رونده حمایت شده، وپیاده رونده دور مىباشد، وزیر علیه پیاده هایى پیشرفته، و غیره، آخر بازیهایى که شامل مبارزه فیل و پیاده ها علیه اسب و پیاده ها است، این مسئله که چه عواملى به نفع اسب هستند، مثلاً پیاده ها که همه در یک جناح باشند.یا پیاده هاى مسدود شده اى که در خانه هاى رنگ فیل دشمن قرار دارند،یا چه عواملى به نفع فیل مىباشند،مثلاً پیاده ها در هر دو جناح صحنه ها پیاده هاى مسدود شده که در آن پیاده هاى دشمن در خانه رنگ آن فیل قرار دارند، آشنائى یابد.
در مورد آخر بازى، ملاحضات کلى ذیل را باید در نظر داشته باشیم:
(الف) در بیش از ۹۰ درصد حالات، یک پیاده اضافى در یک آخر بازى ساده پیاده اى نقش قاطع دارد.
(ب) در ساختمانهاى توام با سوار(ها)و پیاده(ها)،پیاده اضافى شاید در ۵۰ یا ۶۰ درصد حالات قاطع باشد، ولى وقتى که بازیکن غیر از پیاده اضافى برترى دیگرى هم داشته باشد پیاده اضافى قاطع مىگردد.
(ج) شاه نقش مهمى در آخر بازى ایفا مىکند.
(د) ابتکار در آخر بازى شاید حتى مهمتر از داشتن ابتکار در مراحل دیگر بازى است.در آخر بازیهاى رخ، داشتن ابتکار را میتوان حداقل به ارزش یک پیاده دانست.
(ه)دو پیاده رونده متحد بسیار نیرومند هستند، و وقتى چنین پیاده هاى به عرض ششم برسند بطور کلى با قدرت یک رخ برابرى می کنند.عجیب آن است که اگر شاه حریف در حوزه این دو پیاده گذشته متحد باشد، دو امکان کاملاً مخالف پیش مىآید:
(۱) اگر شاه بتواند آن پیاده اى را کمترپیشروى کرده مسدود کند، این ساختمان پیاده اى تقریباً بىارزش میگردد؛ولى (۲) اگر طرفى که پیاده دارد بتواند به شاه حریف حمله کند- و این امکان معمولاً موجود است-نیروى دو پیاده حتى بیشتر هم مىشود.
خلاصه، آخر بازى مرحله‌‌‌‌ اى است که در آن معلومات بیشتر از قدرت دید اهمیت دارد، و مرحله اى است که مىتوان آنرا تا حدود زیادى به وسیله مطالعه آموخت.بی علت نیست که استادان بزرگى چون کاپابلانکا توصیه کرده اند: ((آخر بازى را بیاموزید.))
 
 منبع: هیئت شطرنج خراسان رضوی
 

مکاتب شطرنج

$
0
0

استاد بزرگ الکسی سوئتین که از نام آورترین اساتید شوروی در امر آموزش بوده است، در مصاحبه ای که در شماره ۵ و ۶ ماهنامه شطرنج سال ١٣٧٠ به چاپرسید،  در مورد راه پیشرفت شطرنج ایران، گفته بود " برای اینکه بتوان به سطوح بین المللی ارتقاء پیدا کرد باید در درجه اول از مکتب شطرنج برخوردار بود. کلاس شطرنج کشورتان به مربیان کارآموز و دلسوز احتیاج دارد. از طرفی این مربیان باید از میدان تجربیات بین المللی بیرون آمده باشند. مربیان خود، جوانان مستعد را کشف و مدام آنها را تربیت می کنند، نقاط ضعف و قدرت را نشان می دهند، تجربیات بین المللی را در اختیار شاگردان قرار می دهند، روحیه اعتماد به نفس را تقویت می کنند و غیره. بدون مربی این آرزو، شدنی نخواهد بود."

در آن زمان درک نحوه برخورداری از یک مکتب شطرنج، مطلبی بسیار غامض بود، بعدها در صحبتهای استاد هرندی شنیدم که سبک شطرنج بازیکنان ایرانی از گذشته تا کنون را عمدتاً مبتنی بر خلاقیت بالا در کنار قدرت تاکتیکی ویژه بازیکنان ایرانی می دانست، بعدها دیدم که استاد بزرگان غیر ایرانی نیز  نظری مشابه راجع به بازیکنان ایرانی دارند.

چند ماه پیش کتابی به دستم رسید با نام مدرسه شطرنج چین، که به نوعی همانند کتاب مدرسه شطرنج شوروی سعی در تشریح راه پیشرفت شطرنج آن کشور دارد، در این کتاب مؤلف آقای "لیو ونژه"  که به عنوان اولین بازیکن چینی که موفق شد یک استاد بزرگ غربی را در سال ١٩٧٨ شکست دهد، هنوز در چین مورد احترام ویژه می باشد، نشان داده است که چگونه ایده ٢۵ سال پیش یکی از رهبران چین برای رسیدن به سطح قهرمانی جهان  به اجرا در آمده است، (هر چند این ایده در آن زمان مورد تمسخر استادان روس قرار گرفته بود)  و چگونه بازیکنانی مثل خی یون، ژو چن و خو یوهوآ به مقام قهرمانی بانوان جهان دست یافتند و همچنین استاد بزرگانی نظیرخو یوهوآ و بو خیانگ زی و ... در مسابقات متعددی مقامهای قهرمانی کسب کرده اند.

اما در بخشی از این کتاب برای روشن شدن مطلب طبقه بندی جالبی برای تعریف مکاتب بزرگ شطرنج جهان ارائه شده است که در ذیل ترجمه آن تقدیم می گردد:

نام مکتب

دوره زمانی

تئوری

هدف

بخش مورد توجه

ایتالیا

قرن ١۶ تا ١٨

شطرنج هنر است.

دستیابی به زیبایی های تاکتیک

بازیهای باز و آخر بازی

کلاسیک

از نیمه قرن نوزدهم تا اوائل قرن بیستم

شطرنج علم است.

پیاده کردن منطق خالص در بازی

بازیهای بسته و تئوری بازی پوزیسیونی

هیپرمدرن

١٩١٠-١٩٢٠

شطرنج رقابت است.

بکارگیری استراتژی های پیچیده

بازیهای نیمه بسته و تئوری استراتژی

شوروی/

روسیه

نیمه قرن بیستم تا کنون

شطرنج هنر رقابت است.

همآهنگی و کمال گرایی در وضعیتها

بازیهای نیمه باز و تئوری بازی دینامیک

چین

از ١٩٩٠ تا کنون

شطرنج هنر فکر کردن است.

دست یابی به قوه استدلال و حس قوی

بازی در وضعیتهای غیر معمول، استراتژی رقابت

به هر حال اولین معنایی که از کلمه مکتب بدست می آید، اجرای پیگیر و دائم برنامه های آموزشی برای شطرنج بازان  تحت پوشش است.

منبع: هیئت شطرنج خراسان رضوی


فراز هائی از کلاسهای کورچنوی

$
0
0


استاد بزرگ ویکتور کورچنوی که مدت پنجاه سال در بالاترین سطح به بازی شطرنج پرداخته است به عنوان کسی که آینه تاریخ شطرنج معاصر می باشد و همه کشورهایی که قصد پیشرفت در شطرنج را دارند بهره گیری از او را فرصتی مغتنم می دانند ( به عنوان مثال می توان به بارها سفر وی در کشور چین، هند، قزاقستان و .... اشاره کرد). چهار کلاس عمومی نیز در محل فدراسیون شطرنج برگزار کرد که مورد استقبال رو به فزون شطرنج بازان صاحب نام کشور قرار گرفت. در این کلاس ها استاد بزرگ کورچنوی ضمن ارائه تعدادی بازی آموزنده به نکاتی کلیدی برای کسانی که آرزوی پیشرفت در شطرنج را دارند اشاره کرد که در ذیل فرازهایی از این نکات  به خوانندگان تقدیم می شود.

 - مهمترین عامل اصلی پیشرفت یک بازیکنان همانا کار انفرادی است، بازیکن بایست بازیهایی را که بازی کرده است با دقت بسیار به تنهایی بررسی و تفسیر نماید و قدرت عملی  یک شطرنج باز عمدتاً ناشی از این بررسی های انفرادی بدون استفاده از کتاب یا کامپیوتر و یا حریفان تمرینی است، به حافظه سپردن بازی های خود و یا دیگران که بررسی و درک می شوند، بسیار مفید است

 - برای مطالعه یک کتاب آموزشی شطرنج به نظر من روش صحیح این است که ابتدا یک بار کتاب به سرعت و بدون استفاده از صفحه و مهره خوانده شود. سپس کتاب برای بار دوم به طور دقیق با استفاده از صفحه و مهره و با دقت کافی خوانده شود و سعی شود بازی ها و وضعیت ها به خاطر سپرده شود، سپس باید کتاب را برای بار سوم خواند ولی مجدداً بدون استفاده از صفحه و مهره؛ ولی اینبار باید بازیکن دقت نماید که چقدر مطالب در خاطرش جا گرفته اند.

 - پیشنهاد من به همه کسانی که می خواهند در شطرنج پیشرفت کنند اینست که شطرنج را ساده و منطقی بازی کنند و از ابتدا بدنبال پیچیدگیها نباشند حل کردن مسائل وضعیتهای ساده است که به شما کم کم قدرت بازی و اداره وضعیتهای پیچیده را خواهد داد و در تمام بازیهای ساده هم به اندازه کافی پیچیدگی وجود دارد تا بازیکن بتواند با بهره گیری از وقت مسابقه و قدرت شطرنجی اش به پیروزی بیاندیشد.

- شطرنج باز باید حداقل از یک ساعت قبل از مسابقه به چیزی به جز بازی اش نیاندیشد، قبل از مسابقه شکم اش را با غذا پر نکند ( به عنوان مثال من خودم به خاطر اینکه مسابقات اکثراٌ بعد از ظهرها بر گزار می شود ناهار را از برنامه غذایی ام حذف کرده ام و به جای آن شام مفصل بعد از بازی می خورم)، در روزهای مسابقه روزی یکساعت بیشتر به تمرین یا مطالعه نپردازد تا ذهنش در زمان بازی روان کار کند. زمان حداقل تمرین برای هر شطرنج باز جدی معادل زمان یک بازی کامل است و امروزه که یک بازی شطرنج تقریباً 4 ساعت به طول می انجامد شطرنجباز باید سعی کند در همان ساعت معمول بازی 4 ساعت تمرین کند و باز هم تکرار می کنم هر روزه بودن تمرینات بسیار مهم است.

بقیه در ادامه متن

 - آموختن یک زبان خارجی به عنوان مثال انگلیسی برای شطرنج باز جدی واجب است زیرا بدون آموختن زبان شطرنج باز نه می تواند کتاب های تألیف شده به زبان انگلیسی را بخواند و نه وقتی با حریفان غیر همزبان بازی می کند می تواند با آنها ارتباط برقرار کرده و از تجربیان ایشان بهره بگیرد.

 تقویت توانایى کسى همچون یک بازیکن شطرنج امر آسانى نیست. پرورش عضلات بازو یا پاهاى یک وزشکار بسادگى از طریق تمرین با وزنه هاى مختلف قابل حصول است. تمرین همچنین به بهبود سرعت در شنا و دو کمک مینماید. اما چقدر زمان و انرژى باید جهت بدست آوردن مختصر پیشرفت در شطرنج بکار برد؟ هزاران نفر در سر تا سر جهان بطور منظم به بازى شطرنج مىپردازند اما در مجموع هیچ پیشرفت قابل توجهى حاصل نمیکنند. زمانى کتابهاى آموزشى لاسکر، کاپابلانکا و ایوه را مطالعه مىنمودم.گفته هاى ایوه را بخاطر هماهنگى و استدلال منطقى اش ستایش کردم. اما بویژه یادداشتهاى لاسکر را بخاطر دارم.او فرد بسیار خوشبینى بود بواسطه آنکه اظهار میداشت قادر درمدت ۱۲۰ ساعت یک شطرنج مبتدى را به سطح یک استاد بین المللى برساند. نمیدانم چه کسانى این اداعاى لاسکر را مىپذیرند اما بیشک فاصله بس درازى است میان کسى که فقط چگونگى اجتناب از خطاهاى بزرگ را مىداند (مبتدى) و کسى که به استقلال تکنیکى در بازى دست یافته و به سیستمهاى گشایشى مختلف مجهز بوده و به ظرافتهاى استراتژى شطرنج واقف است (استاد شطرنج) دلیلى وجود ندارد که یکنفر هنگامیکه استاد شد بتواند با موفقیت به بازیکنان جوان تعلیم شطرنج دهد. استعداد و قابلیت تعلیم و آموزش از ویژگى خاصى برخوردار است من هرگز بطور جدى به پسرم شطرنج را آموزش نداده ام. فقط وقتى دیدم خیلى مغشوش و سر در گم بازى مىکند کتابى به او توصیه نمودم و گفتم اول این کتاب رابخوان بعد با هم بازى میکنیم. براى کسى به سن و سال او شطرنج فقط یک وسیله بازى و سرگرمى است، مثل یک ترن برقى، اما براى من شطرنج یک حرفه است. من هرگز نتواسته ام طرز تلقى و نگرش او به شطرنج را درک کنم همانطور که او نتوانست در این زمینه مرا درک کند. وظیفه یک معلم آنست که استعداد را در شاگرد خود کشف کند،آنرا شکوفا کرده و پرورش دهد وفقط بعد از این مرحله است که میتواند با تمرین و ممارست منظم و آشنا کردن وى با مسایل پیچیده و جدید او را به سطوح بالاتر ارتقا دهد. در سال ۱۹۷۲ لئونارد باردن مسئول آموزش شطرنج جوانان (لندن) شد و سال ۱۹۷۶ فرصتى بدست آمد که من با سى تن از جوانان بازى کنم (بشکل سیمولتانه) این بازى هفت ساعت بطول انجامید. نتیجه آن ۱۱ مساوى یک شکست و ۱۸ برد بود  در سال ۱۹۷۹ بوریس اسپاسکى نیز به بازى مشابهى در انگلیس با جوانان پرداخت. در ۵ بازى شکست خورد با ۱۲ نفر مساوى کرد وفقط در ۱۳ بازى به پیروزى رسید. سه نفر از بایکنانى که موفق به شکست دادن اسپاسکى شدند بعدها به مقام استادى بزرگ نایل شدند و دو نفر دیگر استاد بین المللى یا استاد (فدراسیون جهانى شطرنج) شدند. آن بازیکنى که مرا شکست داد نیگل شورت بود. بىآنکه بخواهیم به شیوه آموزشى لئونارد باردن بپردازم فقط به عنوان یک بازیکن پیشرو سعى مىکنم به بعضى عوامل که موجب پیشرفت بازیکنان مىشود اشاره نمایم.

 

 

شاید موضوع اصلى که یک بازیکن مبتدى را همواره بخود مشغول میکند این نکته باشد که کدام قابلیت و ویژگى ذهنى است که گواه استعداد ذاتى وى مىباشد. در عصرى که کتاب و آموزش شطرنج بطور وسیعى گسترش یافته استعداد فطرى از اهمیت اساسى چندانى برخوردار نیست. در این زمینه قالیت کار سخت وپیگیر در شطرنج داراى اهمیت بیشترى مىباشد. من چند استاد بزرگ را مىشناسم که از استعداد ذاتى خاصى نیز برخوردار نبوده اند، یکى از آنها بوتونیک است که براى ۱۵ سال قهرمان جهان بود. وى به عوض استعداد فطرى از یک ظرفیت استثنایى براى کار و تلاش بهره مند بود پس مطالعه شطرنج از عوامل مفید پیشرفت و ترقى در این ورزش است. اما یک بازیکن چه موقع باید شروع به مطالعه جدى نماید؟ بدیهى است که نبایستى به یکباره براى کسب یک رتبه با سراسیمگى و شتاب بجلو بتازیم. مبادرت جدى به ورزش شطرنج فشار ذهنى قابل توجهى را طلب مینماید که این خود مىتواند بازدارنده دیگر مطالعات و اشتغالات ذهنى فرد باشد. اما در شکل متعادل آن شطرنج ورزشى مفید است. معمولاً بهتر است از سنین ۱۰ یا۱۲ سالگى بازى شطرنج را شروع کنیم و تجربه نشان داده است که در این سنین بازیکن به گونه اى مستحکم پیشرفت نموده و ذهن او را براى تفکر منطقى از آمادگى بیشترى برخوردار است. من گاهى اوقات از خود مىپرسم چگونه باید ارزش و کیفیت بازى را ارزیابى نمود. آموختن نحوه حرکت مهره ها موضوع ساده اى است اما این مسئله مثل آموختن چند کلمه از یک زبان بیگانه است. همانطور که با فراگیرى چند کلمه نمیتوان مدعى شد قادر به تکلم آن زبان هستیم در مورد شطرنج نیز صرف آموختن حرکتها نمیتوان دال بر دانستن شطرنج باشد. شطرنج نیز همچون زبان بایستى بطور پیوسته و دائم مورد تفحص و تحقیق قرار گیرد زیرا همواره چیز جدیدى براى آموختن وجود دارد. حتى قهرمانان نیز اگر به مطالعه مدام نپردازند دچار پسرفت وتحلیل مىشوند. اگر شما به اوصول علمى شطرنج تسلط یابید و خواهان آن میباشید که تواناییهاى خود را گسترش و تعمیق بخشید بهتر آن است که همه بازیهاى خود را ثبت کنید و در فرصتهاى بعدى به تحلیل و بررسى آنها بپردازید. این کار را مىتوانید با دوست یا مربى خود انجام دهید اما بهتر همان است که به تنهایی اقدام به تفسیر بازى خود کنید. در این مورد باید دقیق عمل کنید  و براى همه بازیهایتان تفسیرى بنوسید – خواه در آن بازى برنده یا بازنده شده باشید. از این طریق میتوانید مراتب تحول فکرى خود را دنبال نموده و به اشتباهات خود و حریفتان پىببرید.توجه داشته باشید که براى پیشرفت در بازى شطرنج بازى با بازیکنى که از شما قویتر است مفیدتر است. زیرا بدنوسیله به نقاط ضعف خود پى میبرید. همینطور مطالعه چند بازى با تمام جزئیات آن –بازیهایى که سیستم آنها مورد دلخواهتان است – بسیار ارزشمند میباشد. بخاطر سپردن یک شیوه گشایشى سلاحى است که شما میتوانید از آن در عمل استفاده کنید.با تقلید و پیروى از بازیکنان بزرگ شطرنج قادر خواهید شد که خود را به سطوح بالاتر بکشانید. از این هراس نداشته باشید که از بازى کاپابالانکا یا فیشر تقلید کنید چرا که آنها نیز خود براى رسیدن مقام قهرمانى از همین روش سود برده اند. بطور کلى ضرورى است که یک یا دو شیوه گشایش بازى را بیاموزید، و به چند پوزیسیون اساسى در آخر بازى نیز مجهز شوید. هیچ نکته خاصى در آموزش واریاسیونهاى بیشمار وجود ندارد آنچه اهمیت دارد درک شیوه هاى گشایشى مورد انتخابتان و کشف ظرافتهاى استراتژیکى بازى مىباشد.شطرنج از طرفى ساده و از جانب دیگر بازى پیچیده اى است. با شناخت و در نظر گرفتن مسایل فوق آماده خواهید بود که مهارتهاى شطرنجى خود را با کمک اصول آموزشى تحکیم بخشید.

 

×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××

آبان ماه 1385 تهران

 -   در مورد با ارزش ترین کتاب نوشته شده در تاریخ شطرنج من معتقدم که همانگونه که اکثر بزرگان شطرنج گفته اند کتاب " مسابقه کاندیداها؛ زوریخ ١٩۵٣" تألیف دیوید برونشتاین با ارزش ترین کتاب نوشته شده در تاریخ شطرنج است، هر چند خواندن دقیق کتاب های کلاسیکی مثل " روش من " و " تمرینات من " نوشته آرون نیمزویچ برای هر شطرنج باز در آرزوی پیشرفتی واجب می باشد همینطور دیگر کتب کلاسیک مثل بازیهای کاپلانکا، آلخین، باتوینیک نیز بسیار مهم می باشند ....  و اما در میان کتابهایی که اخیر تألیف شده اند کتب پیشینیان بزرگ من تألیف گری کاسپاروف از ارزش بسیار والایی برخورد ار است و می تواند منبعی کافی برای  دانش کلاسیک یک بازیکن باشد، همینطور مجموعه کتب آقای دورتسکی که از نظر شیوه نگارش و توجه خاص به ارائه تمرینات بسیار با ارزش هستند البته کتب آقای دورتسکی عمدتاً برای بازیکنان سطح کاندیدای استادی نگارش شده است و ممکن است برای سطوح پائین تر کمی مشکل باشد. دو جلد کتاب خود من به نام بهترین بازیهای من با مهره سفید و سیاه نیز برای یادگیری مناسب می باشند زیرا در آن همچون کتاب زوریخ ١٩۵٣سعی کرده ام که تفسیر بازیها را به نحوی ارائه کنم که دارای ارزش آموزشی نیز باشند و بازیکنان سطوح پائین تر نیز با خواندن آنها به سطح بالاتری از دانش شطرنجی دست یابند.

-  در مورد شروع بازی و انتخاب آن: زمانی که بازیکنی در زمان آموختن شطرنج احساس کرد که در شروع بازیهایی که تا کنون بازی می کرده است دیگر احساس راحتی نمی کند و در شروع های دیگری احساس راحتی می کند این نشان می دهد که سطح شطرنج او عوض شده است ( این جمله را در جوانی از استاد بزرگ لونفیش شنیدم و بارها صحت آن بر من ثابت شد.)

-  اگر اعتقاد داشته باشیم که رابطه ای منطقی بین شخصیت شطرنجباز و سبک وی در شطرنج وجود دارد و بپذیریم که شروع بازی های مختلف و ایده های آنها غالباً منشعب از سبک های مربوطه است، بنابراین اگر بخواهیم برنامه شروع بازی مناسبی برای یک بازیکن انتخاب کنیم  باید سبک شطرنج وی را تشخیص دهیم و برای تشخیص سبک شطرنجی یک بازیکن باید بتوانیم شخصیت وی را تحلیل کنیم. تا اینجای کار مسئله به اندازه کافی پیچیده بوده است. اما مرحله بعدی اهمیت بنیادی و بسیار خاصی دارد زیرا اکثر انسانها از نظر شخصیتی دچار تضادهای فراوانی هستند، انسانی را می بینید که شخصیتاً انسانی ریسک پذیر است ولی زندگی اش را صرف کاری یکنواخت می کند و انسان دیگری را می بینید کاملاً محافظه کار که به تجارت پر خطر می پردازد.

 

-  شاید اگر بخواهیم به عنوان راه حلی ساده و فراگیر همان چیزی را که بزرگان گفته اند را تکرار کنیم بگوییم که دنبال علائق رفتن راحت ترین راه یافتن سبک و استعداد است بله این جمله کاملاً صحیح است چیزی که در چشم تو زیباست مسلماً برای تو مناسب است و چیزی که به نظرت زیبا نمی آید برای تو مناسب نیست بله اگر بازیکنی با دقت فراوان بگردد و پس از مطالعه دقیق بازیهایی مورد علاقه اش را انتخاب کند ، او سبک خود را بدرستی یافته است و او باید توجه نماید که بدون مطالعه کافی و فراگیر با دیدن یک یا دو بازی درخشان در یک سبک، شیفته آن نشود.

- اما ذکر چند نکته را نیز ضروری می دانم وقتی با بازیکنان کاندید استادی و یا حتی بازیکنان بسیار سطح پائین تر از آن برخورد می کنیم می بینیم که آنها تا چه حد تحت تأثیر اولین مربیشان هستند، بله مربیانی که کار با یک بازیکن را شروع می کنند به ندرت آشنایی با سبک های مختلف شطرنج دارند و احتمالاً با یکی دو برنامه شروع بازی هم بیشتر آشنا نیستند و به قول معروف به همه مریضها یک دارو تجویز می کنند و پر واضح است که  توقعی بی جا خواهد بود اگر از آنها انتظار داشته باشیدم که بتوانند شخصیت بازیکن را تشخیص دهند و بر اساس آن شخصیت سبک وی را بشناسند و بر اساس سبک او برنامه شروع بازیش را تنظیم کنند؟!! اما چاره چیست؟ تا بوده همین بوده است کسی نمی تواند و نباید از مربیان اولیه بازیکنان چیز بیشتری انتظار داشته باشد ولی من معتقدم در میان تمام مربیانی که عاشقانه می کوشند به شطرنج بازان جوان و علاقمند اسرار این بازی زیبا را بیاموزند چنانچه علی رغم همه این پیچید گیها به شاگردانشان بیاموزند که هر روزه به طور مستقل به کار شطرنجی بپردازند، آنگاه مسلم است که آنها وظیفه خود را در مقابل شاگردانشان کامل کرده اند.

- چند نکته دیگر را هم در مورد برنامه شروع بازی لازم می دانم بیان کنم، شطرنجبازان باید بدانند که همه بازیکنان می توانند همه شروع بازیها را بیاموزند و بازی کنند و چنانچه بازیکنان فرصت و زمان فراگیری شروع های جدید را داشته باشند نه تنها هیچ نکته منفی در آن وجود ندارد، بلکه تأثیرات آموزشی فراوانی نیز دارد، شطرنج باز دارای دیدی فراگیر تر خواهد شد و این تفکر که مثلاً شطرنج بازی فرانسه باز بدنیا می آید و باید تا آخرعمر فرانسه بازی کند تصور غلطی می باشد. به عنوان مثال من در زندگی شطرنجی ام تا کنون ٧٠ شروع بازی مختلف را به کار گرفته ام و بعضی از شورع بازی ها را اولین بار در سن ٧٠ سالگی به برنامه شروع بازی ام اضافه کردم. اما معتقدم که یک بازیکن بهترین نتایج را در سبک خاص شطرنجی اش که متناسب با شخصیتش باشد بدست خواهد آورد.

- کپی کردن برنامه شروع بازی های یک بازیکن قدرتمند می تواند همواره کاری مفید باشد و شطرنج بازی که این کار را انجام دهد شاید برنامه نسبتاً نامناسبی از شروع بازی ها را برای خود انتخاب کند ولی اینکار حسن های فراوانی دارد، که رهایی از سر درگمی و تمرکز در انتخاب و آموختن آن برنامه از جمله حسن های آن است. به هر حال همانطور که می دانیم هر گونه کار شطرنجی و مطالعه بازیهای بازیکنان قدرتمند سطح شطرنجی بازیکن را ارتقاء خواهد داد و فقط باید بدانیم که گاهی بعضی از شاخه های شروع بازی که بازیکنان قدرتمند انتخاب میکنند نیاز به داشتن اطلاعات خاص در مورد وضعیت ها حاصل از آن دارد و اداره آنها برای بازیکنان سطح پائین تر بسیار مشکل است در این میان جستجو در تاریخچه آن شروع بازی و خواندن بازیهای تفسیر شده می تواند اسرار ویژه آن را برای بازیکن ضعیفتر روشن سازد.

-  هر چند معتقدم که بازیکنی که برایش شطرنج بازی کردن جالبی خود را از دست داده است بهتر است بازی کردن شطرنج را فوراً رها کند ولی ذکر این نکته را نیز ضروری می دانم که دنبال کردن ایده های جدید، نو آوری ها و تغییر شروع بازی ها می تواند عاملی بسیار مؤثر برای حفظ و یا حتی تقویـت علاقه بازیکن به شطرنج باشد و مسلم است که بازیکنی که همواره شروع بازی های خاص و محدودی را بازی می کند و حاضر هم نمی شود دیگر شاخه ها را هم امتحان کند به زودی علاقه اش را به شطرنج از دست خواهد  داد.

منبع: سایت هیئت شطرنج خراسان رضوی

مراسم بزرگداشتی برای ماگنوس کارلسن

$
0
0



دیشب رئال مادرید موفق شد تا در دیداری خانگی ودرغیاب رونالدو با نتیجه 0-4 از سد وایادولید عبور کند

رئال مادرید دیشب در دیداری خانگی موفق شد تا در غیاب کریستیانو رونالدو به لطف سه گل گرث بیل و یک گل بنزما با نتیجه 0-4 از سد میهمانش وایادولید عبور کند.

قبل از آغاز این بازی، مراسم بزرگداشتی برای ماگنوس کارلسن نروژی قهرمان تازه شطرنج دنیابرگزار شد و اودر ورزشگاه سانتیاگو برنابئو دور افتخار زد.
کریس رونالدو هم که برای احتیاط بیشتر در این بازی برای تیمش بازی نکرد، همراه با نامزدش ایرینا شایک از جایگاه ویژه بازی را تماشا می کرد.
ادامه متن





 

منبع:سایت گل

قهرمانی احسان قائم مقامی در مسابقه قهرمانی مردان کشور - 1392

$
0
0

احسان قائم مقامی - قهرمان سال 1392 شطرنج کشور

سید خلیل موسوی - نائب قهرمان سال 92 شطرنج کشور

 

اصغر گلیزاده - مقام سوم  سال 92 شطرنج کشور

******************************************************************

این دوره از مسابقه که در شهر تبریز و با شرکت 36 نفر منتخب در 11 دور برگزار گردید با معرفی نفرات برتر به شرح زیر به کار خود پایان داد:

1- احسان قائم مقامی(2561)      8   امتیاز

2- سید خلیل موسوی(2238)     7/5 امتیاز

3- اصغر گلی زاده(2500)           7/5 امتیاز

قطعا پدیده مسابقه سید خلیل موسوی از گیلان میباشد.

عملکرد سایر بازیکنان را در اینجاببینید.

گزارشی متفاوت از مسابقه قهرمانی شطرنج ایران سال 92 را  به قلم آقای ایرج روزدار در وبلاگ ذهن آتشینبخوانید. 

دفاع فرانسه

$
0
0

بیش از 20 سال است که من دفاع فرانسه بازی می کنم؛ آنچه که مرا واقعا مجذوب این دفاع می کند طبیعت محکم و بسته ی آن است. درزمانی که نتایج بازی های من باخت مرتب بود، بدنبال گشایشی بودم که بسیار بسته و محکم باشد و بتواند بقای بازی مرا در وسط بازی ضمانت کرده و حداقل فرصتهایی را برای جدال داشته باشد. گشایش فرانسه انتخابی ایده آل برای بازیکنانی است که علاقه مند به شروعی مشتمل بر فرصتهای متعدد یک دفاع نیرومند با قابلیت حملات متقابل هستند.

Mc Connell, J - Morphy, P [C02] New Orleans, 1850

1.e4 e6 2.d4 d5 3.e5 c5 4.c3 Nc6 5.f4 Qb6 6.Nf3 Bd7 7.a3 Nh6 8.b4 cxd4 9.cxd4 Rc8 10.Bb2 Nf5 11.Qd3 Bxb4+ 12.axb4 Nxb4 13.Qd2 Rc2 14.Qd1 Ne3 0-1

در این مقالات سعی من ارایه ی ایده ها و تحلیلهایی روی تمامی شاخه های این دفاع است. هدف ارایه ی مروری بسنده است که خواننده را مانند من مجذوب این دفاع نموده و ترغیب به جستجوی اطلاعات و جزییات بیشتری از این شروع نماید. به قول پساخیس " دفاع فرانسه شبیه زنی مغرور است  که بسادگی قلب خود را از دست نمی دهد. برای تسلط بر این گشایش مشکل، تنها دانستن تعدادی از شاخه های آن کافی نیست؛ بلکه باید مانند یک عاشق ورزیده، روح و قلب خود را روی این کار گذاشته و تنها در این صورت است که رموز آن را خواهید فهمید."  

دفاع فرانسه نام خود را از مسابقه ای مکاتبه ای بین لندن و فرانسه فرا گرفت که البته با پیروزی پاریسیها همراه بود.

CITY London - CITY Paris [C01]  corr, 1834

1 e4 e6 2 d4 d5 3 exd5 exd5 4 Nf3 Nf6 5 Bd3 c5 6 Qe2+ Be7 7 dxc5 0-0 8 Be3 Re8 9 Bb5 Nc6 10 Nd4 Bxc5 11 Bxc6 bxc6 12 c3 Bxd4 13 cxd4 c5 14 Qd3 Qb6 15 0-0 Ba6 16 Qb3 Qxb3 17 axb3 Bxf1 18 Kxf1 Ng4 19 dxc5 Nxe3+ 20 fxe3 Rxe3 21Nd2 Rae8 22 b4 Rd3 23 Rxa7 Rxd2 24 b5 Rxb2 25 b6 d4 26 b7 d3 27 Ra8 Kf8 0-1 

و یا:

 28 c6 d2 29 Rxe8+ Kxe8 30 Ke2 Kd8 0-1

یک استاد روس در سال 1842 جزییات گشایش را مورد ارزیابی قرار داده هر چند که این گشایش قرن ها قبل توسط لوچنا در سال 1497 آزمایش شده بود. یکی از قدیمی ترین بازی هایی که با دفاع فرانسه حوالی سال  1620 بازی شده است بازی زیر است.

Greco ,G - NN [C00] Europe1620

1.e4 e6 2.d4 Nf6 3.Bd3 Nc6 4.Nf3 Be7 5.h4 0-0 6.e5 Nd5 7.Bxh7+ Kxh7 8.Ng5+ Bxg5 9.hxg5+ Kg6 10.Qh5+ Kf5 11.Qh7+ g6 12.Qh3+ Ke4 13.Qd3# 1-0

دفاع فرانسه برای اولین بار توسط یک استاد فرانسوی بنام بوردنایس مورد ارزیابی قرار گرفت. ای. هارویتز نیز در انتهای قرن 19 با همکاری گزا ماروکزی تمهیداتی برای معرفی و توسعه ی این شروع بکار بستند. مدت ها بعد نویسنده ای پیش از قهرمان جهان میخاییل باتوینیک، مدعی شد که تاریخ واقعی دفاع فرانسه با آرون نیمزوویچ اغاز گردید که ایده های جدید زیادی را به آن اضافه کرد و به همین دلیل است که یکی از شاخه های اصلی آن بنام وی است. بسیاری از قهرمانان جهان مانند دیگر استادان بزرگ، دفاع فرانسه را به عنوان یک حربه در طول دوران بازی خود بکار برده اند که از جمله می توان از کارپوف، باتوینیک، کورچنوی، اسمیسلوف، برونشتاین، پتروسیان، اولمان، کاپابلانکا، رتی، گرونفلد و آلخین نام برد. اخیرا نیز این دفاع در زمره ی علاقه مندی بزرگانی چون آناند، خالیفمن، شورت، باریف، ون ولی و ایوانچوک قرار گرفته است. فرانسه را حتی روحانیان کلیسا نیز تایید می کنند و بکار می گیرند!

بقیه در ادامه متن

Kapfer, T - Pope John Paul II [C19]  Krakow, 1938

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Nc3 Bb4 4.e5 c5 5.a3 Bxc3+ 6.bxc3 Ne7 7.Nf3 Bd7 8.dxc5 Qa5 9.Bd2 Ba4 10.Bd3 Nd7 11.0-0 Nxc5 12.Qe2 Nxd3 13.cxd3 Qa6 14.Rfc1 0-0 15.c4 dxc4 16.dxc4 h6 17.Bb4 Rfe8 18.Rc3 Rad8 19.Qa2 Nc8 20.Re1 Rd7 21.Nd2 Bc6 22.Rce3 Red8 23.Ne4 Bxe4 24.Rxe4 Qb6 25.c5 Qc7 26.a4 a5 27.Ba3 Rd2 28.Qc4 R8d5 29.f4 Ne7 30.h3 Nf5 31.g4 Nd4 32.R1e3 Nc2 33.Rc3 Rd1+ 34.Kg2 R5d2+ 35.Kg3 Rg1+ 36.Kf3 Ne1+ 0-1

در قسمت دوم این مقاله تعدادی از ایده های اصلی پشت این دفاع را نشان داده و بعد از آن تعدادی از انتخابهای سفید برای حرکت دوم و امکانات سیاه برای وضعیت خود را ارزیابی خواهیم کرد. در بخش های دیگر شاخه های اصلی را معرفی کرده که عبارتند از شاخه ی پیشروی پیاده، شاخه ی تعویضی، شاخه ی کلاسیک، و شاخه های ویناور (نیمزوویچ)، تاراش و  مک کاچون. نباید از شاخه های متعدد این دفاع ترسید که این تنوع، گواه عرصه ی گسترده ی ارزیابی های  مختلف و تحقیقات در دسترس علاقه مندان و هواخواهان محسوب می شود. بسیاری از موضوعات از شاخه های مختلف به یکدیگر انتقال داده شده و فهم آنها نه فقط برای بازی در دفاع فرانسه، بلکه بطور کلی در هر سیستم گشایشی بسیار مفید خواهد بود.

قسمت دوم :

The French Defense  

در بهترین حالت ممکن، می توان دفاع فرانسه را نخستین دفاع فوق مدرن تلقی نمود. ایده ی اصلی، اجازه به سفید برای استقرار در مرکز سپس اقدام به حمله ی متقابل با سوارها و پیاده های شکافنده ی ...c5 (ضروری) و ...f6 است. سیاه اغلب با صرف نظر از کسب فضا در جناح وزیر، برای راه اندازی حمله به جناح شاه سفید تلاش می نماید، او یک وضعیت شلوغ و پر مهره را تحمل کرده و امیدوار به رسیدن به یک آخر بازی برنده است در شرایطی که سفید در اندیشه ی گرفتن برتری از وضعیت بسته و ضعف گسترش فیل وزیرسیاه است. همچنانکه گفته شد وضعیتی بینابینی وجود دارد با فرصتهایی برای هر دو طرف.

1.e4 e6 2.d4 d5

در قسمت سوم این مقاله انتخاب های مختلف سفید برای حرکت دوم خود معرفی خواهد شد. اکنون با تمرکز بر دیاگرام موجود رویکردی مشخص به شاخه ها و وضعیت های ممکن خواهیم داشت. بیاد داشته باشید که این رویکرد تنها اشاره به نمونه هایی از توانایی های بالقوه ی دفاع فرانسه بوده و نباید یک کاوش همه جانبه تلقی گردد. عمده مشکل سیاه در این انتخاب، فقدان گسترش فیل وزیر و برتری فضایی سفید در جناح شاه است؛ سفید معمولا با افزایش حمله درجناح شاه و تحکیم کمربند دفاعی خود در مرکز در تلاش برای استفاده از این موضوع است. سفید سه راهکار اساسی برای انتخاب حرکت سوم خود دارد:

  • ساده سازی با 3.exd5 ، شاخه ی تعویضی
  • تاسیس کمربند مرکزی با 3.e5 ، شاخه ی پیشروی پیاده
  • حفظ فشار در مرکز با ادامه ی گسترش خود با حرکتی مانند 3.Nc3 و امکان رسیدن به شاخه ی کلاسیک و یا ویناور (نیمزویچ) و یا 3.Nd2 ،شاخه ی تاراش

انتخاب دیگر در اینجا 3.Be3 ، شاخه ی آلاپین است. در قسمتهای دیگر این مقاله جزییات این شاخه ها را ارزیابی کرده اما در حال حاضر روی سه موضوع بالا تمرکز خواهیم کرد. 

الف- ساده سازی با 3.exd5 ، شاخه ی تعویضی

سفید از اولین حرکت خود امیدوار به جمع اوری برتری است. وضعیتهای متقارن که پس از 3...exd5اتفاق می افتند تبعاتی را برای سیاه بدنبال دارد، از جمله اینکه فیل وزیر او ازاد شده و در غیاب پیاده ی e6 می تواند قطر مشخصی را طی کند؛ عدم نیاز به پیاده ی شکافنده ی ...c5  چرا که در شاخه های دیگر این نیاز احساس می گردد؛ همچنین بهره مندی از فضای برابر در مرکز و تلاش برای در اختیار گرفتن ابتکار عمل. اجتناب از این ادامه ی متقارن پیامدهای بهتری برای سیاه نخواهد داشت؛ در واقع این شاخه بیشتر از شاخه های دیگر از میزان توفیق بیشتری برای سیاه برخوردار است. اکنون یک نمونه برای نمایش کیفیت این شاخه ارایه می گردد:

1.e4 e6 2.d4 d5 3.exd5 exd5 4.Bd3 Bd6 5.c3 Nc6 6.Nf3 Nge7 7.0-0 Bg4 8.Re1 Qd7 9.Nbd2 0-0 10.h3 Bf5

ب- تاسیس کمربند مرکزی با 3.e5 ، شاخه ی پیشروی پیاده 

ارزیابی مجدد این شاخه در سالهای اخیر طرحهای جدیدی در پی داشته است. سفید در تلاش برای حفظ زنجیر پیاده ای در برابر حملات متقابل سیاه است. حرکت ریشه ای سیاه برای شکاف وضعیت3...c5 است که تنها حرکت قابل ملاحظه برای سیاه است، چرا که باید هر چه سریعتر پیش از آنکه سفید سازمان پیاده ای خود در مرکز را تحکیم و تقویت بخشد با آن به مقابله بپردازد؛ یک رویکرد راهبردی، گسترش بی درنگ یک پیاده سپس یک اسب است. حرکات شکافنده به عنوان بهترین بازی در برابر زنجیر پیاده ای محسوب می شوند که پایه ی زنجیر پیاده ای سفید در مربع d4 را زیر فشار قرار می دهد. سفید معمولا تلاش می کند زنجیر پیاده ای خود را با 4.c3 حفظ کرده و سیاه نیز فشار بر این مربع را با 4...Nc6 افزایش می دهد. براحتی می توان با ارزیابی وضعیت موجود و جایگاه مهره ها طرح دو طرف را تخمین زد: 

توجه داشته باشید که نوک پیکان زنجیر پیاده ای سفید به سمت جناح شاه بوده و این همان جایی است که سفید باید با حفظ کنترل بر e5 برای بازی انتخاب نماید. از سوی دیگر سیاه در جستجوی راهی برای باز کردن بی درنگ ستون c و تعویض سوار مساله ساز خود یعنی فیل وزیر است.  یکی دیگر از طرح های رایج سفید افزایش محاصره ی سیاه با a3 و b4 و تلاش سیاه برای کنترل بر ستون c و تداوم فشار بر d4 است. به عنوان نمونه:

1.e4 e6 2.d4 d5 3.e5 c5 4.c3 Nc6 5.Nf3 Qb6 6.a3 a5 7.Bd3 Bd7 8.0-0 a4

پ- حفظ فشار در مرکز با ادامه ی گسترش خود  

سفید برای دستیابی به این هدف دو انتخاب عمده دارد: انتخاب اول 3.Nc3 که بسته به پاسخ سیاه منجر به 3...Nf6، شاخه ی کلاسیک، و یا 3...Bb4 ، ویناور (نیمزوویچ) می شود و انتخاب دوم 3.Nd2 شاخه ی تاراش.

  • 3Nc3 Nf6 شاخه ی کلاسیک

از اینجا ادامه های دیگری نیز ممکن است اتفاق بیفتد که عبارتند از روبینشتاین، برن، اشتاینیتز و مک کوچن که در این مجموعه همگی ارزیابی خواهند شد. در اینجا بطور خلاصه وضعیت را تنها پس از4.Bg5 Be7 مورد ارزیابی قرار می دهیم. 

در حال حاضر سفید باید تکلیف خود را روشن کند: اقدام به ساده سازی وضعیت (که معمولا مطلوب سیاه است)  یا توسعه ی فشار با چندین روش دلخواه مانند تشکیل زنجیر پیاده ای d4-e5 که به فشردگی وضعیت سیاه منجر می شود.  

5.e5 Nfd7 6.Bxe7

 (اگر به بازی های تند و تیز علاقه مندید، حمله ی آلخین - کاتارد را با 6.h4 بازی کنید.)

Qxe7

حرکت بعدی سفید 7.f4 جهت تقویت خانه ی e5 بازی می شود که پس از حرکت شکافنده ی سیاه ...c5 به یک ضعف تبدیل خواهد شد. سفید از فضای زیادی برخوردار بوده که می تواند آزادانه سوارهای خود را گسترش داده و مرکز خود را فشرده نگه دارد. سیاه در اندیشه ی حمله به مرکز سفید بوده و با حرکات مرسوم خود یعنی ...c5 و ...f6 کنترل ستونهای باز را در دست می گیرد و یا با ...c5 ،  ...c4 ، ...Qb6-b4 ، ...Nd7-b6-a4 ، ...Nc6-a5 به جناح وزیر حمله ور می شود.  یک مثال:

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Nc3 Nf6 4.Bg5 Be7 5.e5 Nfd7 6.Bxe7 Qxe7 7.f4 a6 8.Nf3 c5 9.Qd2 Nc6

  • 3Nc3 Bb4 شاخه ی ویناور(نیمزوویچ)

شاخه ی ویناور تنها شاخه ی تند و تیز و بی عیب است که سیاه می تواند برای بدست گرفتن ابتکار عمل مورد استفاده قرار دهد. 3...Bb4 یک حرکت دو منظوره است که اسب مدافع پیاده ی e4 را روی شاه خود میخکوب می نماید و تهدید دوبل کردن پیاده های سفید در ستونc  را دارد. راندن پیاده به e5 توسط سفید، اندکی بعد به هدفی برای f6 تبدیل می شود اگر چه فیل شاه سیاه - یکی از بهترین سوارهای مدافع - جناح شاه را ترک کرده است.  تعویض مرسوم ...Bxc3 به وضعیتی نا متعادل و تند و تیز با اهدافی برای هر دو طرف منجر می شود. سفید جناح شاه را برای حمله انتخاب می کند در حالی که سیاه روی پیاده های ضعیف جناح وزیر تمرکز کرده است. بازی معمولا اینگونه ادامه می یابد:

4.e5 c5 5.a3 Bxc3+ 6.bxc3 Ne7

سفید اکنون از چند انتخاب برخوردار است: می تواند با 7.Qg4 و یا 7.h4 یک بازی تهاجمی را در دستور کار خود قرار دهد و یا حرکاتی پوزیسیونی را انجام دهد مانند 7.Nf3 یا 7.a4 .

  • 3.Nd2 شاخه ی تاراش

سفید رویکردی آرام اما پوزیسیونی را انتخاب کرده، نخست در تلاش است بازی متقابل سیاه را محدود نماید. سفید از آچمزی اسب وزیر خود همچنانکه در شاخه ی ویناور دیده شد اجتناب کرده و همچنان پیاده ی شاه را مورد حمایت قرار می دهد. سیاه دو انتخاب برای واکنش نشان دادن به این وضعیت دارد  3...Nf6 و 3...c5. . این شاخه شهرت خود را از استحکام و امنیت و در عین حال ماهیت خفیف تر تهاجمی بدست اورده است.

سیاه با 3...Nf6 حرکت 4.e5 را فرا خوانده و به سفید اجازه می دهد تا زنجیر پیاده ای فشرده ی خود را سرو سامان داده و وضعیتی نا متعادل اما ماندگار را رقم بزند. در ادامه، پیکار منوط به توانایی سفید در تحکیم مرکز خود خواهد بود. سیاه البته تلاش خواهد کرد با...c5  و شاید ...f6 مرکز را تحت فشار قرار داده و کیفیت آن را کاهش دهد. در اینجا بازی با 4...Nfd7 ادامه یافته و سفید اغلب با 5.Bd3 و یا 5.f4 پاسخ می دهد. این حرکت پیاده ی e5 را تقویت کرده و فضای بیشتری را در جناح شاه دراختیار سفید قرار می دهد جایی که سفید می تواند به هر شکلی حمله را شروع کند. طرح های مرسوم سفید در این وضعیت قرار دادن اسب در f3 ، e2  و یا h3، فیل ها در d3 و یا شاید e3 و قلعه گیری در جناح شاه است. سیاه نیز پایه ی زنجیر پیاده ای را با 5...c5 زیر فشار قرار می دهد. یک نمونه از این ادامه:

1.e4 e6  2.d4 d5  3.Nd2 Nf6  4.e5 Nfd7  5.c3 c5  6.f4 Nc6  7.Ndf3 Qb6  8.g3 cxd4  9.cxd4 Bb4+ .

سیاه با فشار حاصل از 3...c5   وضعیت موجود در مرکز را باز کرده، در بیشتر موارد در پایان یک پیاده ی وزیر ایزوله درست می کند؛ او در این ادامه سوارهای خود را براحتی گسترش داده و از یک بازی متقابل فعال برخوردار است. سفید معمولا با 4.Ngf3  و یا 4.exd5 پاسخ می دهد. یک نمونه در این ادامه:

1.e4 e6  2.d4 d5  3.Nd2 c5  4.exd5 exd5  5.Ngf3 Nc6  6.Bb5 Bd6  7.dxc5 Bxc5  8.0-0 Nge7  9.Nb3 Bd6

در قسمت سوم این مقاله پاسخهای دوم سفید به این دفاع و بعضی از پاسخهای جابجا شده ی سیاه ارایه خواهند شد.

قسمت سوم:

The French Defense

متن کامل این مقاله را می توانید بصورت PDF از لینک موجود در پیوندهای روزانه دریافت نمایید. 

انتخاب های دیگر سفید در دومین حرکت خود

سفید پس از 1.e4 e6 الزامی به انجام حرکت 2.d4 ندارد، هر چند این حرکت بدون شک بهترین انتخاب در این وضعیت محسوب می شود. در قسمت سوم این مقاله تعدادی از انتخاب های مرسوم سفید در حرکت دوم را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد. همچنین تعدادی از ادامه های جابجا شده را نیز بررسی خواهیم کرد که در نهایت به یکی از شاخه های این شروع منجر می شوند. 

پس از 1.e4 e6 سفید بجای 2.d4 از انتخاب های متعددی برخوردار است که عبارتند از:  2.Qe2 ادامه ی چیگورین؛ 2.d3 منجر به حمله ی هندی شاه؛ و 2.Nf3 منجر به شاخه ی دو اسب. هیچیک از این ادامه ها را نمی توان بصورت قطعی برای سفید امید بخش تلقی نمود اما بازیکن دفاع فرانسه باید در هر شرایطی آمادگی رویارویی با آنها را باشد.

  •  2.Qe2 مطلوب استاد روس چیگورین (1908-1850).

سفید در تلاش برای انصراف سیاه از 2...d5 گسترش فیل شاه خود را محدود می کند. بهترین پاسخهای سیاه عبارتند از  2...c5 و 2...Be7. 

سیاه با2...c5  قصد دارد از حرکت d4 سفید جلوگیری کند. بازی ممکن است اینگونه ادامه یابد: 

3.g3 Nc6  4.Nf3 g6  5.Bg2 Bg7  6.0-0 Nge7  7.d3 0-0  8.Nbd2 d6

سفید آماده ی پیشروی در جناح شاه با  Nh4و f4 است، سیاه نیز مرکز را شکافته و ...d5 حرکتی است که می توان بازی نمود.

  • 2...Be7 و تمایل چیگورین به بازی 3.b3

اگر چه از نظر من ادامه ی زیر بهتر به نظر می رسد:

3.Nf3 d5  4.d3 Nf6  5.g3 0-0  6.Bg2 c5  7.e5 Nfd7

سفید چشم انداز تهاجمی خوبی در برابر وضعیت قلعه ی سیاه داشته و از خلق یک هدف برای سیاه در مرکز اجتناب کرده است. پیاده ی موجود در e5 به خوبی فضای بازی سیاه را تنگ کرده و سیاه نیز هر چه زودتر با حرکت شکافنده ی ...f6 به آن حمله ور خواهد شد.

  • 2.d3 شاید منجر به حمله ی هندی شاه شود.

بازی ممکن است اینگونه ادامه یابد:

2...d5  3.Nd2 Nf6  4.Ngf3 c5  5.g3 Nc6  6.Bg2 Be7  7.0-0

سفید از اعمال فشار بی درنگ بر وضعیت سیاه خودداری کرده و بار دیگر آماده است تا در جناح شاه بازی کند، سیاه نیز همچنان مشکل گسترش فیل وزیر خود را دارد اگر چه از سیمای پوزیسیونی خوبی برخوردار است. من تجارب زیادی روی این نوع پوزیسیونها ندارم اما این وضعیت حتی برای من جالب توجه به نظر می رسد.

  • 2.Nf3 شاخه ی دو اسب

کوششی برای نفوذ به مرکز بدون خلق هدف برای سیاه. بازی ممکن است با 2...d5  3.Nc3 ادامه یافته و اکنون سیاه حرکت تند و تیز 3...d4 و یاحرکت خفیف تر 3...Nf6 را در آستین دارد.

  • 3...d4

به گفته ی یکی از اساتید: "سفید مرکز را نادیده گرفته است پس چرا بی درنگ از این کوتاهی خود تنبیه نشود؟"

4.Ne2 c5  5.c3 Nf6  6.d3 Nc6  7.g3 e5  8.Bg2 Be7

تقریبا اینگونه به نظر می رسد که سفید، فرانسه بازی کرده است! بازی سیاه بصورت قابل توجهی آزاد تر از دیگر ادامه های مرسوم بوده و برای وسط بازی چشم انداز گسترده ای در اختیار دارد.

  • 3...Nf6 4.e5 Nfd7 5.d4 c5

این وضعیت آشنا به نظر می رسد چرا که ادامه ای از شاخه ی پیشروی پیاده تلقی می شود، تنها این ادامه که در آن سفید پیاده ی c خود را متوقف کرده است و نمی تواند مرکز را حمایت کند برای سیاه بهتر است.  

مختصری راجع به ادامه های جابجا شده...

همچنانکه از آخرین شاخه ی بالا می توان دید ادامه های جابجا شده زیاد هم غیر متداول نیستند و علاقه مندان این دفاع باید در هر زمانی از امکان بروز انها مطلع باشند. در اینجا دو راه رسیدن به این دفاع حتی از 1.d4 ارایه شده اند:

1.d4 e6

این همان چیزی است که من تقریبا همیشه در مقابل 1.d4 بازی می کنم، دعوت از سفید برای چرخش به سمت دفاع فرانسه با 2.e4. در اینصورت من این تغییر گشایش را در نخستین مرحله از بازی به سمت مسیر دلخواه یک پیروزی اخلاقی می دانم. البته سفید هیچ اجباری برای 2.e4 نداشته و واقعیت این است که اغلب 2.c4 Nf6  3.Nc3 c5 بازی می شود (یکی دیگر از ادامه های جابجا شده) منجر به بنونی یا 2.Bf4 منجر به گونه هایی از گشایش پیاده ی وزیر. من معمولا با 2...Nf6 ادامه می دهم هر چند این وضعیت از امکانات ابتکاری زیادی برخوردار است و نیازمند تخصص ویژه  است.

 

نکته ی پایانی

آیا تا بحال تجربه ی شکست در مقابل دفاع فرانسه را داشته اید؟ فرانسه برای من مملو از پویایی و امکانات بی پایان است. این دفاع محکم همچنان توانایی هدایت مسیر بازی به سمت آتش بازی و ارضای بازیکنان جان سخت و شجاع را دارد. یک دفاع بسیار سازگار که محبوبیت مداوم آن گواه کیفیت ذاتی آن است، با بیش از 100 سال سایقه ی تحلیل در بالاترین سطح ممکن.

به عقیده ی من بهترین راه برای فراگیری دفاع فرانسه مطالعه ی بازیهای خبرگان عرصه ی شطرنج در این دفاع است. خبرگانی مانند: نیمزوویچ، باتوینیک، پتروسیان، کورچنوی و اولمان. سپس فقط 1...e6 بازی کنید و ببینید که چه اتفاقی خواهد افتاد! شما نیز شیفته ی این گشایش اعجاب انگیز خواهید شد. 

بازیکنان دفاع فرانسه را "فرزند بی نظیر" می نامند و باتوینیک مدعی می شود که فرانسه متعلق به هر کسی نیست. کسی که "شخصیت شطرنجی واقعی" و "تمهیدات کاری سخت" داشته باشد می تواند در این میدان پیکار کند. اگر تمایلی به انجام کار سخت ندارید بهتر است شطرنج را کنار بگذارید و بازی هایی مانند دومینو را انتخاب کنید! فرانسه نتیجه ی تلاش شما را با قدرت و زیبایی خود، چندین برابر، جبران خواهد کرد.

شما را با یکی  از بازیهای خودم در این دفاع تنها می گذارم. من بازی را به طور وحشتناکی در شروع از دست دادم  اما از قدرت این دفاع و بازی شگفت انگیزی که در ادامه ارایه شد با مقداری پیچ و تاب در وضعیت، پایان با تساوی رقم خورد. می توانید این بازی را با توضیح و ارزیابی ببینید.

 

Chessdaddy - licenser [C10]  Casual Email Game @ IYT, 05.2001

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Nc3 dxe4 4.Nxe4 Nf6 5.Nxf6+ gxf6 6.Be3 Nc6 7.Nf3 Bd7 8.Bc4 Bd6 9.Qe2 Qe7 10.0-0 0-0-0 11.c3 Rdg8 12.Rfe1 Kb8 13.a4 Rg4 14.h3 Rg7 15.Bh6 Rg6 16.Qe3 f5 17.b4 Rhg8 18.g3 Bxg3 19.fxg3 Rxg3+ 20.Kh2 Rg2+ 21.Kh1 R2g3 22.Re2 Rxh3+ 23.Rh2 Rxf3 24.Qxf3 Ne5 25.dxe5 Bc6 26.Qxc6 bxc6 27.Be3 Rg4 28.Bd4 Rh4 29.Raa2 Kb7 30.Rag2 Qd8 31.Bf1 Rxh2+ 32.Rxh2 a5 33.bxa5 Qd5+ 34.Bg2 Qxa5 35.Rxh7 Qxa4 36.Bf3 Qc4 37.Kg2 Qa2+ 38.Kg3 Qa8 39.Kf4 Qg8 40.Rh1 Qa8 41.Rb1+ Kc8 42.Rb5 Qa1 43.Rc5 Qc1+ 44.Be3 Qf1 45.Rxc6 Qh3 ½-½

 

منبع: وبلاگ تخصصی شطرنج

  

پیاده رونده

$
0
0

 برتری هایی که در شطرنج می توانند باعث بُرد ما شوند از زوایای مختلف قابل تقسیم بندی و بررسی هستند . یکی از این تقسیم بندی ها برتری ها را به دو دسته برتری های زیاد یا بزرگ و برتری های کوچک دسته بندی می کند . همچنین می توان برتری های پایدار یا دائم و برتری های موقت یا ناپایدار را یک دسته بندی دیگر شمرد . برتری های کمّی و برتری های پوزیسیونی زاویه دیگری است که دسته بندی مذکور را ایجاد می کند . البته چگونگی بدست آوردن برتری یک مطلب است و چگونگی استفاده از آن برتری موضوع و مطلبی دیگر !! 

 

   مشهور است که می گویند : بردن یک بازی برنده سخت تر است از بدست آوردن وضعیت برنده !!! یعنی شما وقتی برتری آشکاری را بدست می آوری باید تلاش کنی تا با تکنیک درست که معمولاً با تجربه و تمرین بدست می آید ، آن بازی را به برد قطعی برسانی ! شاید بخاطر همین باشد که گاهی بازیکنان آماتور یا حتی نیمه حرفه ای دلیل اعلام باخت یا تسلیم شدن اساتید بزرگ را نمی فهمند !! و برایشان سؤال ایجاد می شود که خُب چرا فلانی در اینجا تسلیم شد ؟!! یا مثلاً در بعضی بررسی ها و تفسیرها توسط اساتید بزرگ در یک شاخه ای استاد می نویسد : حرکت فلان بازنده است !! و خواننده که بازیکنی آماتور است می گوید : خُب چرا ؟ !! همچنین در بعضی مسابقات مشاهده شده بازیکنی که باتجربه تر یا قوی تر است در مقابل بازیکن کم تجربه یا ضعیف تر بازی بازنده یا بازی را که بازیکن کم تجربه دارای برتری آشکار است ، ادامه می دهد و تسلیم نمی شود ! وقتی از بازیکن باتجربه می پرسیم چرا ؟ می گوید : خُب معلوم است بسیار برای خودم یا دوستانم پیش آمده که بازی را ادامه داده و حریفم چون تکنیک لازم را ندارد بازی را مساوی یا حتی باخته است !!!

بقیه در ادامه متن

 نکته ای که درباره برتری ها و تقسیم بندی آن ها قابل بیان است اینکه اوّلاً بعضی برتری ها بین همه اساتید مشترک است و بعضی برتری ها مورد اختلاف ؛ یعنی بعضی اساتید آن را قبول دارند و بعضی قبول ندارند !! همچنین برتری ها در تقسیم بندی های مختلف مشترک هستند و بعضی در یک یا دو تقسیم بندی می گنجند !! جناب الکساندر کوتوف در کتاب «همانند یک استاد بزرگ بازی کنیم» برتری ها را به دو دسته دائم و موقت تقسیم نموده و برای اوّلی 12 مورد و برای دوّمی 5 مورد را برمی شمرد . علاوه بر این نکات بعضی برتری ها به آخر بازی یا وسط بازی یا شروع بازی بستگی دارند و مربوط هستند !! اگر بخواهیم یک نکته دیگر را به این موارد بیافزاییم باید بگوییم یکی از بحث هایی که خیلی در برتری ها و بررسی یک بازی اهمیت دارد ، بحث ساختار پیاده ها و خود پیاده هاست . قبلاً گفتیم که فیلیدور می گوید : پیاده ها روح بازی شطرنج هستند !! شاید بخاطر اینکه وضعیت پیاده ها بخاطر ویژگی خاص آن ها (نمی توانند عقب برگردند و حرکتشان کند است و ...) بنیان وضعیت نیروها یا پوزیسیون را رقم می زند !!

  یکی از برتری هایی که بیشتر (80 درصد) در آخر بازی می تواند برای یک بازیکن فراهم شود و از برتری های آشکار و مشترک است ، وجود پیاده رونده می باشد . پیاده رونده ، پیاده ای است که هیچ مانعی برای پیشرفت و ارتقاء آن وجود ندارد ؛ یعنی نه در ستون خودش و نه در ستون های مجاور خود پیاده ای از حریف در مقابلش نیست !! (می توانید تعریف آن را در بخش اصطلاحات شطرنجی– 2 ببینید)

  حال که با مفهوم پیاده رونده آشنا شدید می توانید با کمی تأمّل بفهمید چرا این پیاده برتری محسوب شده و کاربرد آن در آخر بازی که هدف اصلی ما ارتقاء پیاده و رسیدن به برتری کمّی است ، چه می باشد ؟!! جناب آرون نیمزوویچ در کتاب مبنایی و بسیار مشهور خود «روش من» فصل چهارم از بخش نخست که بخش مبانی نامیده را در حدود 35 صفحه به بحث با اهمیّت پیاده رونده اختصاص داده است !! ما در اینجا بعضی قوانین و کلّیات مطالب نیمزوویچ را می آوریم و توضیح بیشتر را به دوره های بالاتر ارجاع می دهیم ، البته در کلاس حتما ً لازم است چند مثال برای آشنایی و فهم ذهنی بچه ها آورده شود !!

   امّا نکات و قوانین مهم در زمینه پیاده رونده :

  • هر اکثریت پیاده ای درست و بی عیب ، می تواند یک پیاده رونده بیافریند . (این قانون عمومیّت ندارد و افزون بر این ، باید یک فاصله دست کم دوستونی از اکثریت طرف مقابل وجود داشته باشد) ]اکثریت پیاده ای مثل : 3 پیاده در مقابل 2 پیاده یا مواردی به این شکل . ممکن است یکی از طرفین در جناح شاه دارای اکثریت پیاده ای باشد و طرف مقابلش در جناح وزیر دارای اکثریت پیاده ای باشد . همچنانکه قبلاً گفتیم هر پوزیسیون را باید با توجه به عناصر و شاخص های همان پوزیسیون ارزیابی و قضاوت نمود[
  • در اکثریت پیاده ای ، پیاده نامزد یا کاندید (همان پیاده اضافی) پیشگام پیشروی پیاده ای است .
  • برای حریف یا مدافع مهمترین مقابله در برابر پیاده رونده ، بلوکه کردن آن است . بلوکه ، توقف فیزیکی پیاده رونده با یک سوار خودی است .
  • پیاده رونده به جنایت کاری می ماند که باید به او دستبند زد . بنابراین اقدامات ملایمی چون تحت نظر داشتن کافی نیست !
  • زیاده خواهی پیاده رونده بی حدّ و مرز است !
  • طبیعتاً وقتی سواری را به عنوان بلوکه کننده بر می گزینید ، می توانید روی امکانات انعطاف پذیری و اجرای تهدید آن نیز حساب کنید ، امّا اغلب تنها با افزایش حمایت از سوار بلوکه کننده ، دو امکان مذکور خود به خود پدید می آید .
  • پیشروی یک پیاده رونده از پوزیسیون ایده آلش ، باید در لحظه ای انجام شود که حریف نتواند بلوکه نیرومندی در برابر پیاده مستقر کند ! افزون بر این اگر پیاده درست در زمان مناسب پیشروی کند ، به آسانی می توان هر بلوکه ضعیفی را از میان برداشت . سپس پیاده ای که عقب تر مانده است نیز پیشروی کرده و بار دیگر پوزیسیون ایده آل پدید می آید . (در جایی که پیاده رونده حمایت شده است)
  • بهترین سوار برای بلوکه کردن اسب می باشد ، زیرا برای حرکت به خانه های کناری خود نیاز ندارد !! (ویژگی سوارها را بصورت مفهومی و انتزاعی فهم کردن در اینجا کمک کننده است ! فهم این دقایق و ظرایف است که یک شطرنجباز را در حین نبرد پوزیسیونی و طرح ریزی کمک می کند)
  • سوار بلوکه کننده را یا باید قلع و قمع کرد و یا تعویض آن را به حریف تحمیل نمود تا بدین واسطه راه پیشرفت پیاده رونده را باز نمود .
  • پیشروی پیاده رونده می تواند برای اهداف زیر باشد :
  • نزدیک شدن برای وزارت .
  • گرفتن فضا برای شاه تا به قلمرو جلو وارد شود .
  • فدا کردن خود با قربانی تا حریف را از مسیر خارج نموده یا فرصت استفاده از تاکتیک منحرف کردن / جلب کردن را فراهم نماید .

  حال شما می توانید خودتان با دیدن بازی های مختلف مواردی را که یکی از دو طرف یا هر دو طرف دارای پیاده رونده هستند و چگونگی عملکرد آن ها را در این موارد ببینید و مورد بررسی قرار دهید . همچنین بازی هایی از خود را که در آن ها می توانید از این برتری استفاده نمایید را مورد بررسی قرار دهید .

منبع: سایت دردسر های جادوی 64 تائی

روانشناسی مهارت در شطرنج

$
0
0


دکتر کوری باتلر

همانند بسیاری از بازیکنان درجه 2 شطرنج ، اغلب متعجب بودم که چطور می توان بهتر شد و بازیکنان بزرگ چه چیزی دارند که من ندارم . پاسخ به این سوال ها معمولا بر ضرورت تمرین وبررسی بازی تاکید دارد ولی متاسفانه این نصیحت مبهم و اغلب بی فایده است . من دقیقیا چه چیز را باید مطالعه کنم و چطور می توانم بدون تکرار دوباره همان اشتباهات تمرین کنم . ؟ آموزش رسمی اگر قادر به انجام آن باشید خوب است ولی حتی حرفه ای ها هم همیشه موافق مناسب بودن تمرین های آخر بازی برای به اتمام رساندن بازی و یا انجام بازی برق آسا برای مدیریت زمان در تنگی وقت ، نمی باشند . در این مقاله ، قصد داریم تا روش متفاوتی را ارائه کنیم . چرا به همان روشی که استادان و استاد بزرگان شطرنج فکر می کنند ، مطالعه نکنیم و سپس این دانش را برای جهت دادن به مطالعات خود مورد استفاده قرار ندهیم ؟ آنچه در ادامه متن می آید مرور کوتاه تحقیقی است که در مورد شطرنج و ادراک است که همراه با مجموعه ای از توصیه ها برای بهبود بازی صورت گرفته است .

یک فرضیه که برای سالیان متمادی هواداران زیادی دارد ، این است که بازیکنان قدرتمند شطرنج ،هوش و یا حافظه استثنائی دارند. این عقیده نزد شطرنج بازان دارای درجه بالا ( ریتینگ بالا ) کاملا مورد قبول است ولی برای مردم عادی نا امید کننده است . خوشبختانه ، دلایل نسبتا کمی وجود دارد تا این فرضییه را مورد تایید قرار دهد . در حقیقت ، اکثر پژوهشگران ارتباط ناچیزی بین میزان IQ و درجه بین المللی رسمی یافته اند . از سوی دیگر، به نظرمی رسد که بسیاری از استادبزرگان حافظه فوق العاده ای دارند . آنها بازی های بسیاری را که سال ها پیش بازی کرده اند ، حرکت به حرکت به یاد می آورند و وقتی به آنها یک وضعیت جدید را نشان می دهند ، می توانند آن را با کمترین اشتباه بر روی صفحه شطرنج دوباره بچینند . با این حال ، نکته جالب توجه در این است که انجام این شاهکار زمانی امکان پذیر است که وضعیت مورد نظر برگرفته از بازی واقعی باشد . وقتی وضعیت تصادفی است ، استاد تنها می تواند مثل یک آماتور عمل کند . به نظر نمی رسد که هوش و حافظه به تنهایی بازیکنان شطرنج شطرنج را از عادی متمایز کند .

بقیه در ادامه متن
دیگر فرضیه این است که استادان شطرنج قدرت شگفت انگیزی در تجسم دارند . و می توانند حرکات بسیاری را از قبل پیش بینی کنند تا ببیند صفحه شطرنج درادامه بازی به چه شکل در می آید . در حقیقت ، بازیکنان شطرنج وضعیت های آینده را به معنی تجسم ذهنی جزء به جزء ، تجسم نمی کنند . همانند این که تصویری از صفحه مورد نظر را در ذهن خود داشته باشد . اما قادر به محاسبه یک سری از حرکات طولانی هستند . برنامه های رایانه ای شطرنج نظیر دیپ بلو و اکنون فریتز قدرت خود را مدیون توانایی همواره رو به رشد محاسبه و تحلیل وضعیت های آینده هستند . آیا می توانیم مهارت استاد بزرگان را با توانا یی محاسبات آینده توجیه کنیم ؟ شاید تا اندازه ای ، ولی اغلب بازیکنان آماتور را به تعجب وا می دارد که چطور تعدا د کمی از استادان شطرنج در بسیاری از وضعیت ها محاسبه می کنند . د رنقل قولی منسوب به کاپابلانکا ، رتی و سایر استادان ، سوالی پرسیده شد ، چند حرکت را از قبل می توانید پیش بینی کنید ؟ و جواب تعجب برانگیز این بود که تنها یک حرکت ، حرکت صحیح را . در یک بررسی کلاسیک توسط دی گروت در دانشگاه آمستردام ، یافته ها حاکی از این بود که استادان نمی توانند نسبت به بازیکنان ضعیف عمیق تر محاسبه کنند و اغلب اندکی بیشتر واریانت ها را مورد محاسبه قرار می دهند . با این وجود ، آنها تقریبا همیشه حرکات برتر را انتخاب می کنند .
بنابراین ما چگونه توانایی قابل توجه این استادان شطرنج را توجیه کنیم ؟ حافظه آنها عالی است ولی برای وضعیت های شطرنج با معنی . آنها توانایی این را دارند تا محاسبات طولانی را در ذهن خود ( بویژه در آخر بازی ) انجام دهند ولی معمولا این کار را بیش از بازیکنان معمولی انجام نمی دهند . دیدگاه بسیاری از روانشناسان ( برای مثال چیس و سیمون ) این است که بیشترین تفاوت در مهارت های شطرنج در بازیکنان آماتور و استاد در ناحیه الگو شناسی است . درست مثل هر شخص دارای گواهینامه رانندگی که می تواند به یک « تابلوی ایست » نگاه کرده و به آسانی درک کند که این تابلو به چه معنی است ، بازیکنان شطرنج با مهارت بالا تنها نیاز دارند تا یک نگاه کوچک به وضعیت شطرنج بیاندازند تا بطور دقیق به آن دست یابند . آنها می توانند برای مثال ایده های پوزسیونی شبیه زنجیره های پیاده ای ، خانه های ضعیف و خطوط باز را همراه با احتمالات تاکتیکی شبیه چنگال اسب را ببینند . الگو های مهره ها مثل وضعیت های شاه ضعیف و حمله های رخ ، شناخته و ارزیابی شده اند وقتی بازیکنی تصمیم می گیرد چه حرکتی بهتر است .
گاهی استاد بزرگان می توانند با مدیریت سریع زمان ، در 60 ثانیه یک بازی کامل را با کمترین تاثیر در کیفیت بازیشان به اتمام رسانند. یک بررسی توسط « هربرت سیمون » در دانشگاه « کارنجی ملون» ، 9 بازی همزمان قهرمان سابق جهان گری کاسپاروف را در مقابل تیمی متشکل از استادان و استاد بزرگان در اواخر دهه 1980 و اوایل 1990 مورد بررسی قرارداد. بازی همزمان ( سیمولتانه ) آزمایش خوبی از فرضیه « الگو شناسی » را نشان می دهد چون اگرچه زمانی برای محاسبه وجود دارد ولی در حقیقت وضعیت « نگاه کن و حرکت کن » را تداعی می کند . در آن زمان ، درجه بین المللی کاسپاروف 2750 بود و درجه عملکرد او در این مسابقات به متوسط سطح 2646 رسید که حاکی از این است که حتی در تنگی شدید زمان ، کاسپاروف قادر به عملکردی در حدود فقط 100 واحد کمتر از قدرت بازی او در تورنمت های عادی بود . این دلیل خوبی است تا ثابت کند « الگو شناسی » سریع کلید موفقیت او بود .
فقدان « الگو شناسی » دلیل این است که چرا بازیکنان عادی اغلب قربانی شده و شکست های شرم آوری را متحمل می شوند . این شکست ها شرم آورند چون بازیکنان می دانند باختشان چنان آشکار است که نیازی به توضیح بعدی ندارند . آنها بسادگی از توجه به خطری که وقتی شاه پشت دیواری از پیاده هاست و رخ ها در کمینند ، غافل می مانند . در مقایسه ، بازیکن باتجربه بطور خودکار و بدون محاسبه تهدید را در این وضعیت دیده و به سادگی از آن می گریزد . استاد شطرنج این وضعیت و بسیاری از وضعیت ها را یاد گرفته و می تواند آنها را به سرعت تشخیص دهد . ایده ها و الگوهای ذخیره شده [ در حافظه ] نیز می تواند اساس محاسبات فوق العاده استادان شطرنج باشد .روانشناسان درباره اثرات مفید تقسیم بندی بر کارکرد حافظه سخن می گویند و شکی نیست که الگو های شناخته شده اطلاعات بهتر از ناشناخته ها مورد پردازش قرار می گیرند .
استاد بزرگان درباره این موضوع عقاید خودشان را دارند و اغلب حداقل به اصول مهارت شطرنج در کتاب ها و مقاله های خود اشاره ای کرده اند . در کتاب « همانند یک استاد بزرگ فکر کنید » ، الکساندر کوتوف از « روش محاسبه » دفاع می کند و بخش قابل توجهی از کتابش را به بحث این که چطور با انتخاب و تحلیل ،حرکات انتخابی را محاسبه کنید ، می پردازد . در عوض نیمزویچ درکتاب مشهور خود « روش من » بر قضاوت پوزسیونی و الگوشناسی تاکید دارد . درکتاب « بازی ذهنی شطرنج » اثر « اندرو سولتیس » در ابتدا از کوتوف حمایت می کند. در فصل اول کتاب ، او مدعی است که شطرنج 99 درصد محاسبه است و به همین دلیل است که بازی ذهنی است . با این وجود او در ادامه پیشنهاد می کند که بیشتر انواع رایج محاسبه بین استاد بزرگان دیدن دو حرکت آتی است . حتی یک مبتدی مطلق هم می تواند دو حرکت آتی را پیش بینی کند پس حقیقتا محاسبه بخودی خود نیست . نکته در این است که چگونه یک بازیکن وضعیت را ارزیابی کرده و چه حرکتی را باید انتخاب کند .

اگر بدلیل « قدرت الگو شناسی » نباشد ، انسان هیچ گونه بختی در مقابل قدرت خیره کننده رایانه ها نخواهد داشت . رایانه ها می توانند تقریبا همیشه انسان ها را در محاسبه به شرط تعداد حرکات تحلیل شده ، شکست دهند ولی آنها همیشه نمی توانند در بازی از ما پیش افتند . بیشتر رایانه ها ماشین های پردازش گر سریالی هستند که هر عمل را در یک زمان با سرعت و بازدهی بالا انجام می دهند . اما ظاهرا شبکه اعصاب مغز انسان ، پردازش های همزمان انجام می دهد ، که می تواند از حجم عظیمی از اطلاعات فورا استخراج شود . رایانه ها از اولین روزهای پیدایش قادر به ضرب و جمع اعداد سریعتر و دقیقتر از انسان ها بودند و اکنون درحال پیشرفت به سوی شناخت چهره ها و تصاویر می باشند ، کاری که ما به آسانی می توانیم انجام دهیم . مدت های زیادی شایع بود که انسان ها باید بازی های پوزسیونی را در مقابل رایانه ها بکار گیرند و نه بازی های فوق العاده تاکتیکی که محاسبات در آن خیلی نقش دارد و این امر نشان از اهمیت قدرت ماست .

اگر « الگو شناسی دقیق و سریع » ، برتری ادراکی لازمی است که استادان را از آماتورها متمایز می کند ، آیا می توانیم این دانش را برای بهبود مهارتمان در شطرنج بکار گیریم ؟ پاسخ من « بله کیفی » است . گرچه ما باید درک کنیم که این راز موفقیت به هیچ راه سریع و آسانی برای رسیدن به مقام استادی منجر نمی شود . در حقیقت ، بعضی از روش های سنتی که مربیان شطرنج برای سالیان دراز مورد استفاده قرار می دهند را مورد تایید قرار می دهد . برای مثال ، اگر شما می خواهید درک قوی از این که چه طور سوار ها حمله و دفاع می کنند داشته باشید را گسترش دهید ، مطالعه الگو های ماتی و آخر بازی های پایه روش مناسبی است . مبتدی ها ، در مورد شروع و وسط بازی اشباع می باشند و دارای اطلاعات بیش از نیاز خود می باشند . تقسیم این وضعیت های پیچیده به جزئیات پایه آنها باعث آسانتر شدن یاد گیری می گردد . خواننده حرفه ای می تواند یک جمله را با یک نگاه درک کند ولی در ابتدا هر شخص باید حروف الفبا را یاد گیرد .

در این جا یک تمرین ساده را که می تواند به بهبود توانایی الگو شناسی کمک کند می آوریم . یک اسب را بر روی صفحه شطرنج خالی قرار داده و سعی کنید تمام خانه های مختلفی را که کنترل می کند ، تجسم کنید . توجه خود را بر خانه های مورد نظر متمرکز کنید و واقعا به صفحه برای یک یا دو دقیقه نگاه کنید . حال پیاده ها را بر روی خانه هایی که تحت حمله می باشند قرار دهید و صفحه را برای یک دقیقه دیگر مورد بررسی قرار دهید . بعد ازآن ، اسب را به خانه های مختلف برده و تمرین را تکرار کنید . این کار همچنین نشان دادن مفید اهمیت مرکز می باشد . این تمرین را می توان با سایر سوار ها و نیز ترکیب سوار ها و پیاده ها انجام داد . د ر واقع با این کار می توان به تمرین چشم برای دیدن بیشتر الگو های اساسی حرکت و حمله کمک کرد . هرچه بیشتر آن را انجام دهید بهتر است ولی بهتر است تنها چند دقیقه در روز را صرف آن کنید و تنها در هر بار با یک سوار تمرین را انجام دهید . بررسی های روانشناختی نشان داده است که طولانی کردن تمرین و استفاده از سوار های مختلف منجر به اغتشاشات ذهنی شده که برای حافظه مخرب می باشد .
روشن است که الگو های شطرنجی که در حافظه بلند مدت ذخیره شده ، نتیجه ساعت های بی شمار بازی و بررسی می باشد و جایگزینی برای این تجربه ها یافت نمی شود . می توان انتظار یک منحنی یادگیری نمونه را داشت که با پیشرفت تدریجی زمان به یک ثبات نسبی در مهارت برسیم . در روند صعودی این منحنی کتاب ها ی ترکیب می تواند بسیار مفید باشد . صد ها دیاگرام در این کتاب ها تکرار ضروری اشکال پوزسیونی و تاکتیکی مهم از بازی های واقعی را ارائه می کنند . این کتاب ها توسط مربیان شطرنج بسیار توصییه شده و می تواند مهمترین ابزار آموزش برای بازیکنان متوسطه باشند تا الگو شناسی بهتر را شناخته و یاد گیرند . من می دانم که قادرم تا در جریان چند ماه به شکل قابل توجهی درجه ( ریتینگ ) خودم را با مطالعه چندین وضعیت در هر روز بهبود بخشم . بعد از مدتی الگو های تاکتیکی مختلف در ذهن من حک شده و من فورا در جریان بازی می توانم آنها را ببینم .
امیدوارم این مقاله توانسته باشد مقدمه خوبی برای مطالعه درک و مهارت های شطرنجی باشد . اکنون بروید و آن الگو ها را تمرین کنید .

منبع :chessville
ترجمه و تنظیم : علی قائم مقامی
سایت شطرنج ایرانیان

خروج زود هنگام وزیر:خوب یا بد؟

$
0
0

 در ادامه مباحث گسترش و قوانین شروع بازی ، اشاره داشتیم که این قوانین و دستورالعمل ها را باید با توجه به پوزیسیون موجود و پیشِ رو یا همان وضعیت به وجود آمده ، مورد استفاده قرار داد !! این نکته بسیار مهم بدین معناست که شما نمی توانید چشمان خود را ببندید و بدون توجه سرتان را پایین بیاندازید و یا علی مدد بگویید و همینطور کورکورانه شروع کنید قوانین شروع بازی را که یاد گرفته اید اجرا نمایید !!! بخاطر همین است که حتی در سطوح بالا هم شما می بینید گاهی یک بازیکن تراز اوّل در همان 10 حرکت اوّل گاهی برای یک حرکت تا 10 دقیقه هم فکر می کند !! با اینکه بسیاری از حرکات را کاملاً روشن و اصولی بلد است و نیازی ندارد تا سر بازی آن ها را پیدا کند !! 

   علاوه بر نکته فوق گاهی مربیّان عزیز دچار اشتباهی می شوند و آن اینکه به نادرستی روی یک اصل پافشاری نابجا می کنند ، مثلاً آنقدر مسأله قلعه رفتن را مهم می شمارند که شاگردانش از ابتدای بازی فقط در فکر زودتر قلعه رفتن هستند !! یا آنقدر خروج وزیر در ابتدای بازی را غلط می شمارند که شاگردان اصلاً درباره خروج وزیر در ابتدای بازی فکری را به ذهنشان خطور نمی دهند و همین عامل باخت یا از دست دادن فرصت های مناسبی برای آن ها می شود !!!

  چون این نکته بسیار بسیار بسیار مهم است ما با تأکید بسیار بسیار بسیار مهم آنرا تکرار می کنیم که هر پوزیسیون در هر مرحله از بازی خصوصیات خاص خود را دارد و هر پوزیسیون باید حرکت به حرکت مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد !! بله ! امکان دارد 10 حرکت هم بگذرد و ویژگی ها و عناصر پوزیسیون هیچ تغییری نکند ، ولی یادمان نرود امکان دارد دقیقاً با یک حرکت ما یا حریف معادلات حرکت قبل بهم بریزد و تغییر کند !!! بنابراین ما باید تئوری ها را اوّلاً درست و دقیق یاد بگیریم و ثانیاً دقیقاً براساس نیازهای پوزیسیون خود مورد استفاده قرار دهیم !!

  خُب قبلاً گفتیم وزیر قوی ترین مهره در شطرنج است و بیشترین تحرّک را دارد ، همچنین بیشترین ارزش نسبی را دارا می باشد ! همه این ها نشان می دهد وزیر باید درست و بجا استفاده شود زیرا :

  • از دست دادن وزیر بدون بدست آوردن کمیّت متناسب با آن عامل باخت می شود !
  • تهدید وزیر باعث از دست دادن تمپ (زمان) می شود !
  • استقرار غلط یا خروج زودهنگام بدون برتری بخشی آن عامل کند شدن یا عقب افتادن در گسترش می شود !
  • استقرار غلط آن بخاطر برگرداندن وزیر به جای مناسبش گاهی تا 3 تمپ ما را عقب می اندازد !
  • استقرار غلط آن باعث می شود هماهنگی سوارهای خودی بهم بریزد !
بقیه در ادامه متن

 امّا تمام این عوامل و نکات باعث نمی شود خروج زودهنگام وزیر برای همیشه و همه حالات بد باشد !! بلکه خروج آن را در بیشتر حالات نفی می کند و منفی می شمارد ! خُب در اینصورت باید گفت خروج زود هنگام وزیر چه زمانی مناسب است ؟

  جواب خیلی ساده است زمانی که شما با خروج زودهنگام وزیر بتوانید یک ضربه اساسی و تعیین کننده بر حریف وارد کنید یا جلوی ضربه تعیین کننده ای از حریف را بگیرید !! دقت کنید مورد دوّم کمتر مورد توجه قرار می گیرد !! توضیح نکته بیان شده اینست که :

  وزیر بخاطر ویژگی های خاصّش بیشتر در حملات مورد استفاده قرار می گیرد و حملات معمولاً نیاز به تدارک و زمینه چینی دارند که این مقدمه چینی در شروع بازی یا حتی بخشی از وسط بازی محقق می شود !! امّا گاهی بخاطر اشتباه یا کم دقتی حریف یا دامی که ما تدارک دیدیم ، در همان مرحله شروع بازی موقعیتی پیش می آید که ما می توانیم یک حمله پیروزمندانه را علیه حریف تدارک ببینیم و این کار با خروج و حرکت وزیر محقق می شود !! در اینجا خیلی مهم است که ما بدانیم خروج وزیر نه تنها عیبی ندارد ، بلکه لازم است . این موقعیت ها معمولاً یا حمله ماتی هستند و منجر به مات کردن حریف می شوند یا همراه با بدست آوردن برتری کمّی قابل توجه هستند !! ... امّا مورد بعدی اینکه گاهی حریف می خواهد با یک تعویض ساختار پیاده ای ما را خراب کند (مثل گشایش نیمزوهندی) یا با پذیرش گامبی از ما یکی دو پیاده پیش است و اگر این برتری برایش باقی بماند در ادامه به باخت ما منجر می شود !! در واقع در این موارد و موارد مشابه حریف دارد به ما ضربه کاری می زند !! در اینجا اگر خروج زودهنگام وزیر مانع این ضربه از طرف حریف بشود ، ما می توانیم وزیر را زود گسترش دهیم ، ولی باید یک نکته بسیار مهم را مدّنظر بگیریم و آن نکته اینست که : ما با مهره دیگری و از طریق دیگری نتوانیم ضربه حریف را کنترل و دفع نماییم و اینکه در خروج وزیر شاخه های احتمالی را درست محاسبه نماییم !!

  در پایان برای مثال به چند شروع بازی که در آن ها وزیر زود خارج می شود ، ولی اشکالی ندارد اشاره نموده و بعد چند مثال را با هم بررسی می کنیم ! شروع بازی ها عبارتند از :

 اسکاندیناوی ، نیمزوهندی ، بعضی شاخه های شروع انگلیسی ، بعضی شاخه های دفاع سیسیلی و ...

به پوزیسیون زیر توجه کنید : 

 

  

  این وضعیت بعد از 5 حرکت و در شروع بازی ایتالیایی به وجود آمده است . به ادامه بازی توجه کنید :

6. N.f7   N.f7     7. B.f7   K.f7     8. Qh5+!   g6     9. Q.c5                           

سفید براحتی این بازی را می برد چون بزودی پیاده d4 سیاه را گرفته و یک پیاده جلو می افتد و هم موقعیت جناح شاه سیاه را بهم ریخته است !!

مثال 2 :

 

این پوزیسیون بعد از 7 حرکت در همان شروع ایتالیایی به وجود آمده و سیاه در آخرین حرکت اسبb4 نموده که کاملاً غلط است !! سفید در اینجا با کیش وزیر در خانه a4 یا اسب سیاه را می گیرد یا اینکه اگر اسب به c6 برگردد با d5  این اسب را می گیرد و با سوار جلو بازی را می برد !!

مثال 3 :

 

 این موقعیت بعد از 7 حرکت و در شروع بازی گامبی وزیر پذیرفته شده به وجود آمده است . توجه کنید بر طبق اصول شروع بازی اینجا باید یک حرکت گسترشی با سوارهای سبک انجام داد ، ولی با کمی دقت می بینیم که سفید با Qf3! و با یک حمله چنگالی براحتی رخ سیاه را می گیرد !!

مثال 4 :

 

این پوزیسیون بعد از 8 حرکت از شروع بازی دفاع آلخین حاصل شده ! شما اگر بودید در اینجا برای سفید کدام حرکت را پیشنهاد می کردید ؟

مثال 5 :

 

در مثال های قبلی خروج زودهنگام وزیر خوب بود و برتری و فایده زیادی در پی داشت ، در اینجا نیز خروج زودهنگام وزیر خوب است برای سفید ولی نه برای کسب برتری ، بلکه برای جلوگیری از ایجاد ضعف در اردوی سفید ، چون سیاه می خواهد با فیل b4 اسب  c3 را بزند و ساختار پیاده ای سفید را ضعیف کند و سفید برای جلوگیری از این کار وزیر d3 می کند تا مانع این کار توسط سیاه شود ! دقت کنید وزیر d2 بخاطر اینکه اسب را آچمز نسبی می کند خوب نیست !!

   حال چند مثال هم برای خروج زودهنگام وزیر و بد بودن این خروج بزنیم :

 

در این پوزیسیون که بعد از 8 حرکت به وجود آمده سفید Qe2 می کند ، ولی آیا این حرکت فایده اساسی برای سفید دارد ؟!! سیاه هم از این فرصت استفاده نموده و با N.d4 یک پیاده و بعد آتش بازی را براه می اندازد !! چگونه ؟

 

جناب سفید در این پوزیسیون که بعد از 6 حرکت ایجاد شده می خواهد زرنگی کند و مثلاً یک پیاده بگیرد !! بخاطر همین با وزیر در a4 کیش می دهد تا بعد پیاده c4 را بخورد ، ولی چون یک محاسبه کوچک را ندیده با حرکت b5 از طرف سیاه مواجه شده و فیل را از دست می دهد . طمع بیجا چه بلاها که سر آدم نمی آورد !!!

 

این پوزیسیون از یک شروع بازی نامتعارف و بعد از 5 حرکت حاصل شده است . سفید در اینجا می خواهد پیاده خواری بیجا کند و بدتر از آن اینکه می خواهد این کار را با وزیر انجام دهد ! عاقبت کار که مشخص است ، امّا ببینید روند را :

6. Qh5+?   g6     7. Q.d5   B.b4+!                                          

 و وزیر بینوای سفید نِفله می شود !!!

منبع:سایت دردسرهای جادوی 64 تائی


آغاز مسابقات شطرنج اوپن العین امارات متحده عربی

$
0
0

مسابقات شطرنج العین امارت در دو جدول A , B  از ساعاتی دیگر آغاز میشود . جدول A  با شرکت 109 شرکت کننده ( از ایران 10 شرکت کننده) از 28 کشور جهان و در مجموع 89 بازیکن عنوان دار و جدول B با شرکت 78 شرکت کننده ( از ایران 12 شرکت کننده) از 25 کشور جهان و در مجموع 5 بازیکن عنوان دار میتواند نوید بخش بازیهای جذابی باشد .

احسان قائم مقامی قهرمان ایران با شماره آغازین 18 در جدول A و نیوشا افشار با ریتینگ 1992 بخت نخست قهرمانی در جدول B هستند.

علاقمندان میتوانند اطلاعات بیشتر از نتایج بازیها در دو جدول را از لینکهای زیر مشاهده کنند.

 

جدول A   جدول B

آغاز مسابقات قهرمانی نوجوانان جهان - امارات

$
0
0

این دوره از مسابقات  در شهر العین امارات متحده عربی  در 6 رده سنی 8 ، 10 ، 12 ، 14 ، 16 و 18 سال در دو گروه دختران و پسران (آزاد) از تاریخ 26 آذر 92 الی 8 ابان 92  برگزار میگردد. از ایران 38 بازیکن در این دوره از مسابقات شرکت کردند. میتوانید از لینکهای زیر به جدول نتایج و سایت رسمی مسابقات دسترسی پیدا کنید.

 
آزاد8 سال  10 سال12 سال14 سال16 سال18 سال
دختران8 سال10 سال 12 سال14 سال16 سال18 سال

سایت رسمی مسابقات

درباره مسابقه موتورهای شطرنج

$
0
0

این مسابقه هر سال یکبار زیر نظر nTCEC  برگزار میشود.  مسابقه امسال با شرکت 36 موتور برتر شطرنج در دو مرحله شروع شد و با قهرمانی komodo به پایان رسید.

در مرحله اول دو موتور houdini با ریتینگ 3162 و stockfish با ریتینگ 3104 به مرحله فینال را یافتند که پس از 48 دور بازی موتور houdini با نتیجه 25 بر 23 بر موتور stockfish پیروز شد.

در مرحله دوم دو موتور komodo 1142 با ریتینگ 3081 و stockfish با ریتینگ 3090 به مرحله فینال راه یافتند که پس از 48 دور بازی موتور komodo با نتیجه 25 بر 23 بر موتور stockfish غلبه کرد.        (اینجا را ببینید)

بقیه در ادامه مطلب

گزارش شروع بازیها: 

پس از 882 بازی ، تعداد بازی هر گشایش ، شروع حرکات ، درصد برد سفید ، ریتینگ سفید ، ریتینگ سیاه را در هر دو مرحله میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید:

جدول شماره 1 -   شامل تعداد بازیها ، درصد برد سفید ، ریتینگ سفید و ریتینگ سیاه بر حسب حرکت اول سفید 

********************************************************************

 جدول شماره 2 - شامل نتیجه بازی ، کد ECO  ، نام گشایش و واریانت  

********************************************************************

مختصری درباره قوانین بازیها: زمان بازیها 120 دقیقه + 30 ثانیه پاداش به ازای هر حرکت است. اگر موتوری از روی وقت بازنده شود نتیجه تغیری نمی کند و بازی دوباره انجام میشود.

nTCEC برای هر مرحله ، شروع بازیهائی که اخیرا در مسابقات قوی انسانها بازی شده است را می گیرد.برای مثال برای stage 1 ، گشایشهایی ، از اپن ایر فلوت 2012 مسکو ، و برای stage 2 از گروه A و B مسابقات تاتا استیل در سال 2013 ، برای stage 3 از مسابقات کاندیداها در سال 2013 و جام sinquefield در سال 2013 و تورنمنت شاهان در سال 2012 ، و برای مرحله (stage) چهارم مسابقات لینارس و شطرنج کلاسیک لندن در سال 2011 و 2012 ، و لینارس 2010 ، یادواره کاپابلانکا در سال 2013 و مسابقات bilbao در سال 2012 .

بروز رسانی موتورها: موتورها فقط در بین دو مرحله اجازه بروزرسانی دارند.

نحوه آغاز مسابقه:

مرحله اول : مسابقه با شرکت 36 موتور در 7 دور به روش سویئسی برگزار میشود. بالاترین موتور با موتور شماره 19 ، موتور شماره 2 با موتور شماره 20 ، و ...

مرحله دوم:  19 موتور برتر از مرحله اول وارد این مرحله میشوند. این مرحله هم در 7 دور برگزار میشود.

مرحله سوم: 10 موتور برتر مرحله دوم به این مرحله راه پیدا میکنند.

مرحله چهارم: 6 موتور برتر مرحله قبل به این مرحله راه پیدا میکنند.

مرحله سوپر فینال: دو موتور برتر مرحله چهارم وارد سوپر فینال میشوند و 48 بازی انجام میدهند . به این صورت که در بازی اول و دوم یک شروع بازی خاص (یکبار با مهره سفید و بار دیگر با مهره سیاه)، بازی سوم و چهارم یک شروع بازی دیگر و .... در صورت تساوی مسابقه ، 12 بازی سریع با کنترل زمانی 25 دقیقه + 10 ثانیه پاداش به ازای هر حرکت انجام میشود.در صورت تساوی در بازیهای سریع ، 6 بازی بلیتز (برق آسا) با زمان 3 دقیقه + 2 ثانیه پاداش به ازای هر حرکت برنده را مشخص میکند.

برنده سوپر فینال ، قهرمان مسابقه nTCEC میباشد  و این عنوان را تا سوپر فینال آینده یدک میکشد.

امسال موتور قدرتمند komodo ، قهرمان nTCEC است .

دانلود موتور  komodo 

آخرین ریتینگ موتورهای شطرنج را در جدول زیر مشاهده کنید:

منبع:سایت TCEC 

پایان مسابقات قهرمانی رده های سنی جهان در شهر العین امارات - 2013

$
0
0

این دوره از مسابقات  در شهر العین امارات متحده عربی  در 6 رده سنی 8 ، 10 ، 12 ، 14 ، 16 و 18 سال در دو گروه دختران و پسران (آزاد) از تاریخ 26 آذر 92 الی 8 ابان 92  برگزار میگردد.

ایران در رده بندی مدالها در بخش کلاسیک چهارم شد.

مدالهای ایران در بخش کلاسیک:

1- پویا ایدنی - 18 سال پسران - طلا

2- مطهره اسدی - 10 سال دختران - نقره

3- سارا سادات خادم - 16 سال دختران - برنز

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

 ایران در رده بندی مدالها در بخش بلیتز دوم شد.

 مدالهای ایران در بخش بلیتز:

1- سارا سادات خادم - طلا - رده سنی 16 سال دختران

2- پرهام مقصود لو - طلا - رده سنی 14 سال پسران

3- علیرضا فیروز جا - برنز - رده سنی 10 سال پسران

4- سید کیان پور موسوی - برنز - رده سنی 8 سال پسران

 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++


 

برای مشاهده ادامه گزارش بقیه مطلب را ببینید

رتبه بندی پایانی دختران:

1- رده سنی 8 سال دختران

**********************************************************************

2- رده سنی 10 سال دختران

 

 

**********************************************************************

3- رده سنی 12 سال دختران

**********************************************************************

4- رده سنی 14 سال دختران

******************************************************************

5- رده سنی 16 سال دختران

******************************************************************

6- رده سنی 18 سال دختران

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

 رتبه بندی پایانی پسران:

1- رده سنی 8 سال پسران

******************************************************************

2- رده سنی 10 سال پسران

******************************************************************

3- رده سنی 12 سال پسران

******************************************************************

4- رده سنی 14 سال پسران

******************************************************************

5- رده سنی 16 سال پسران

******************************************************************

6- رده سنی 18 سال پسران

******************************************************************

در ادامه تصویری از محل مسابقات را مشاهده کنید:

 

 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

کسب اطلاعات از طریق لینکهای زیر:

مشاهده بازیهای بازیکنان ایران در قسمت پسران

مشاهده بازیهای بازیکنان ایران در قسمت دختران

 اسامی و نتایج بازیکنان ایران

 سایت رسمی مسابقات 

 سایت نتایج مسابقات 

 نتایج بازیکنان ایران 

 تصاویری از مسابقات

 مشاهده بعضی از بازیها

 دانلود فایل بازیها  

مسابقه شطرنج سریع در شیروان

$
0
0

یکدوره مسابقه شطرنج با حمایت شرکت بیمه ایران و همکاری باشگاه شطرنج فرزانه (آقای علی وطن دوست) در تاریخهای 92/10/19 الی 92/10/20 بشرح آیین نامه زیر برگزار میگردد. از کلیه علاقمندان جهت شرکت و ثبت نام دعوت میشود .ضمن تشکر از مدیریت محترم باشگاه فرزانه  به خاطر زحمات برگزاری مسابقه خواهشمندم در تنظیم آئین نامه ها دقت کافی شود. 

Viewing all 397 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>