![]()
2014/24/06- اخیرا مقاله ای منتشر کردیم که در آن پرسیده بودیم:کدام حرکت بهتر است e4 یا d4 ؟ Randy Olson ، دانشجوی سال سوم دکترای مهندسی متداولترین گشایشها در 650000 بازی در طی سالهای 1850تا 2014 را بررسی کرده است. او 400 مورد شروع بازی خاص را پیدا کرد که 30 مورد از آنها 70% بازیهای شطرنج را شامل میشدند.Randy نتایج تحقیقات خود را با چند دیاگرام شگفت انگیز نمایش داده است.
-- کشف اطلاعات محوری از تکامل شطرنج توسط Randy Olson
در این مقاله ، یک مجموعه اطلاعات از بیش از 650000 بازی که در مسابقات انجام شده است و به قرن 15 بر میگردد را مورد تحقیق قرار دادیم.میخواستم نظاره گر این باشمکه چگونه محبوبیت گشایشهای شطرنج در طول زمان افزایش و کاهش یافته است.اطلاعات موثقی از بازیهای شطرنج از سال 1850 به بعد در دست دارم که آن سال نقطه شروع من خواهد بود.
لطفا ادامه مطلب را بخوانید
چند حرکت اول بازی شطرنج ، معروف بهگشایشهای شطرنج، بخاطر اهمیتی که میتواند ایجاد کند یکی از بیشترین جنبه های مورد مطالعه بازی میباشد.اگر بازی را با یک گشایش خوب شروع نکنید ، در واقع خود را قبل از شروع بازی ، محکوم به شکست بدانید.بنابراین جای تعجب نیست که مطالعه و بخاطر سپردن واریانتهای مختلف گشایشها ، یکی از گامهای اصلی برای تبدیل شدن به یک شطرنجباز ماهر میباشد. از سال 1850 به بعد ، صدها گشایش را توسعه داده اند و برای اینکه بدانند آن گشایشها از آن زمان بع بعد چقدر تکامل یافته اند تمرینات جالبی را ایجاد کرده اند.
حرکت اول سفید
واقعیت مسلم این است که سفید در شروع بازی یک برتری مختصردارد.سفید برای حفظ این برتری باید با سرعت ممکن کنترل صفحه را بدست بگیرد.متداولترین حرکات اول سفید طی سالهای 1850 تا 2014 در نمودار زیر نمایش داده شده است.توجه داشته باشد که همه این حرکات گشایشهای تهاجمی هستند که برای بدست گرفتن کنترل مرکز صفحه ایجاد شده اند.
![]()
در سال 1850 گشایشهای سفید نسبتا یکسان و همگن بودند . بیشتر شطرنجبازان قدرتمند با پیاده شاهبازی میکردند.بازیکنان شطرنج تا دهه 1890 هنگامیکه پیاده وزیر (حرکت پیاده به d4)را به جای پیاده شاه در برخی بازیها آغاز می کردند ، هیچ اقدام جدی برای کشف واریانتهای پیاده شاه انجام نمی دادند.
در دهه 1920 انفجار دیگری از خلاقیت در افزایش گشایش زوکرتوت( حرکت Nf3) و گشایش انگلیسی (حرکت c4) مشاهده شد که مجموعه گشایشهای اصلی را کامل میکند، در واقه امروزه بیشترین کاربرد را دارد.
حرکت اول سیاه
بطور طبیعی بیشترین حرکات گشایشی سیاه حالت دفاعی دارند و در تکاپو برای تحلیل برتری اولیه سفید میباشند. در سال 1850 مرسوم بود که سیاه با حرکت محبوب پیاده شاه به e5 (بازی باز) بازی کند.میخواهم در اینجا به محبوبیت کوتاه مدت از دفاع پیرکدر دهه 1850 اشاره کنم. هر چند بطور معمول گشایشهای نامتداول را در دیگر طبقات گردآوری کردم ، دفاع پیرک بطور نسبی تصویری از گشایشهای جدید است.
Moheschunder Bannerjee تقریبا بطور انحصاری این گشایشها را در بازیهای بالای 50 ساله اش بر علیه John Cochrane به کار میبرد که در آن 40% بازیها را برده بود.( در مجموع 24% از بازیها را نسبت به سیاه میبرد.)
علاوه بر آن گسترش پیاده وزیر در دهه 1890 در گسترش بازی بستهنقش داشت. بطور مشابه انفجاری از خلاقیت در دهه 1920 از گشایشهای سیاه دیده شد که با توسعه دفاع هندیدر پاسخ به پیاده وزیر و معرفی دفاع محبوبسیسیلیدر پاسخ به حرکت رایج پیاده شاه انجام می گرفت.تا سال 2014 بازیهای باز درخشش خوبی داشت و به نظر نمی رسد از رده خارج شود. دفاع فرانسهبه نظر میرسد که در طول 164 سال گذشته یک گشایش اصلی برای سیاه بوده استکه تا 10% از مجموع بازیهای شطرنج را در بر میگیرد. دفاع فرانسه بخاطر استحکام و انعطاف پذیری دارای شهرتی است که آن هم در استفاده های تاریخی منعکس شده است.
حرکت دوم سفید
در اینجا بازی پیچیده میشود.در بخش اول بیان کردم که متداولترین حرکت اول سفید در طول تاریخ حرکت پیاده شاه و یا پیاده وزیر بوده است. به همین دلیل رایج ترین حرمت دوم سفید انحصارا شروع با یکی از آنهاست . گشایشهای زوکرتوت و انگلیسی تاکنون برای طرح و اجرا در بازیهایشان به حد کافی مورد توجه قرار نگرفته است.
![]()
جای تعجب نیست که با محبوبیت رو به کاهش بازیهای باز در طول زمان ، پاسخهای معمول به بازیهای باز نیز کاهش می یابد.پاسخهای معمول به بازیهای باز تا سال 2014 ، بازی با اسب شاه ، با یک حرکت رایج گامبی شاهو تبدیل به بازی وینیبود .اما از رده خارج گشت. افزایش انفجاری دفاع سیسیلی ، بار دیگر محبوبیت خود را منعکس ساخت و حرکت سیسیلی شاخه باز ( حرکت Nf3) پاسخ استاندارد سفید بود . بار دیگر پاسخ سفید به دفاع فرانسه سیاه (حرکت یک پیاده به d4) ، در طول زمان محبوبیت خود را حفظ کرد و به ندرت کمتر از 5% بازیهای سالانه را شامل می شد.
حرکت دوم سیاه
اگر شما با شطرنج آشنا هستید ، می دانید که چگونه حرکات ممکن ، با هر حرکت یک بازیکن به سرعت رشد پیدا میکند.پس از حرکت اول سفید و سیاه ، در صفحه 400 وضعیت خاص ایجاد میشود و بعد از حرکت دوم هر طرف ،197742وضعیت ایجاد میشود و تنها بعد از 3 حرکت 121 میلیون موقعیت خاص میتواند ایجاد شود. این بدان معنا است که اگر تا حد کافی شطرنج بازی کنید به احتمال قوی ، حرکتی انجام خواهید داد که کسی در تاریخ شطرنج جهان، تاکنون اینگونه بازی نکرده است.شما ممکن است اینگونه تصور کنید که چقدر تجسم کلیه حرکات ممکن شطرنج حتی بالای 3 حرکت سخت است.
با وجود امکان بینهایت در شطرنج ، به نظر میرسد تمایل شدیدی به سمت یک زیرمجموعه کوچکی از گشایشها باشد. در مجموعه اطلاعاتی من ، تقریبا 400 گشایش خاص وجود داشت که 30 مورد از متداولترین آنها شامل 70% از کلیه بازیهای شطرنج میباشد. در فیلم زیر ترسیمی از توزیع 30 مورد از رایج ترین گشایشها از سال 1850 تا 2014 آمده است.
دانلود فیلم توزیع گشایشها در سالهای 1850 الی 2014
(توضیح برای فیلم: آیا هیچ گونه اندیشه ای از یک روش بهتر برای تجسم این داده ها دارید؟ لطفا نظرات خود را بگذارید. من قبلا چند نمودار که به طور موثر میتواند حرکت دوم سیاه را تجسم کند قرار داده ام.)
شطرنج در طول زمان بطور جالب توجهی ،با تنوع بیشتری روبرو شد. در حالیکه در سال 1850 کمتر از 100 گشایش خاص در پایان حرکت دوم هر دو بازیکن وجود داشت هم اکنون در سال 2014 بیش از 1000 گشایش خاص وجود دارد. این ممکن است یک دست آورد از مجموعه داده ها باشد چرا که به مراتب بازیهای بیشتری در قرن 21 در آن مجموعه داده ها ثبت شده است.
![]()
بیشترین بازیهای شطرنج در قرن بیست و یکم
××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
ترجمه: وبلاگ شطرنج سعید یوسفی
منبع: سایت chessbase
با آرزوی موفقیت بیشتر برای آرتین عزیز
Nodirbek Abdusattorov برنده مدال طلا در رده زیر 8 سال قهرمانی نوجوانان جهان
